kartografisch
precisie-
MARCHAND-
PAAP-STROOKER
a=c-i~n*+(2c-vr+i'f+^i
b I' f2 (2c
i2 2 cy y2
f
153
afbeelding daarvan op een verticale opname
met dezelfde camera in hetzelfde opname
centrum. Bij kaartprojecties is deze ellipsvor
mige afbeelding bekend onder de naam in-
dicatrix.
Brengt men in de verticale foto een x,y-stelsel
en in de hellende foto een f,77-stelsel aan,
beide met de oorsprong in het isogoonpunt en
de x-as resp. £-as langs de isolijn, dan kan
men de coördinaten (x,y) van een punt in de
verticale foto uitdrukken in de coördinaten
(£,77) van het identieke punt in de hellende
foto. De straal van een eenheidscirkeltje in
de verticale foto kan worden beschouwd als
een elementaire aangroeiing van x en y. Dif
ferentiëren naar f en y in bovengenoemde
betrekkingen geeft dan de straal van de in-
dicatrix, als functie van het azimuth (t.o.v.
de 77-as) van deze straal.
Differentiëren naar dit azimuth en nulstellen
van de verkregen afgeleide geeft dan de max.
en min. lengte van de straal, d.w.z. de halve
lange as a en de halve korte as b van de in-
dicatrix, en de waarde van het bijbehorende
azimuth cp.
Op deze wijze krijgt Ir. van der Schaaf de
volgende formules:
2c-
Waarin c (i de. hoek tussen de
sin i
opname-as en de verticaal). Met behulp van
deze formules is in fig. V een aantal indica-
trices getekend in twee elkaar voor 100%
overlappende convergentopnamen. De halve
lange en korte ellipsassen zijn dus een maat
voor resp. de maximum en minimum vergro
ting in het betreffende fotopunt, in vergelij
king met de straal van de eenheidscirkel in het
isogoonpunt.
Ook de hoekvervormingen zijn uit de indi-
catrix af te leiden. Men zie hiervoor bijv.
Kaartprojecties, uitgave van Min. van
Marine, afd. Hydrografie. Voor een aantal
punten zijn zij d.m.v. de vervormde afbeel
dingen van terreinsvierkantjes aangegeven.
Figuur V illustreert nog eens duidelijk de
reeds geschetste stereoscopische moeilijkhe
den, die opnamen met sterk hellende opname-
as in kaarteringsinstrumenten met mechani
sche projectie kunnen geven.
IN ALLE DENKBARE UITVOERINGEN EN KLEUREN
SPECIALE AFDELING KARTOGRAFIE
N.V. Boek, Offset- en
Speciaaldrukkerijen
Marchand-Paap-Strooker
Newtonstraat 441-463
Den Haag
Telefoon 070-631977*
