kartografisch
iisii -
MARSHAND-
PAAP-STROOKER
riliSS
229
mia; bovendien was zijn koopakte opgesteld
in het Hebreeuws en geschreven op papyrus
of, wat minder waarschijnlijk is, op leer.
Dit is de eerste vermelding van een soort
documenten, waarvan wij talrijke voorbeel
den hebben uit Egypte vanaf het hellenistisch
tijdperk, en waarvan er enkele, daterend van
het begin van de 2e eeuw van onze jaartelling,
kort geleden in Palestina zijn ontdekt. Op
eenzelfde vel papyrus schreef men twee af
schriften van het contract, door een ruimte
regelafstand van elkaar gescheiden. Het
eerste afschrift werd opgerold en verzegeld;
het tweede werd ook opgerold, maar niet ver
zegeld; dat is het ,,open" document, waarvan
Jeremia spreekt. Het kon vrijelijk geraad
pleegd, maar ook gemakkelijk vervalst wor
den. Wanneer er geschil ontstond, opende
men het verzegelde exemplaar
De overdracht van een eigendom werd
vroeger bekrachtigd door een symbolische
handeling. Volgens Ruth 4,7 was het oud
tijds gewoonte in Israël om iedere transactie
rechtsgeldig te maken, doordat een der par
tijen zijn sandaal uittrok en aan de andere
gaf. Dit werd gedaan in tegenwoordigheid
van getuigen en betekende dat men afstand
deed van een recht. Ook uit andere teksten
blijkt dat schoeisel heeft gediend als bewijs
materiaal bij de overdracht van grond
In aansluiting op het bovenstaande zou men
nog melding moeten maken van het jubeljaar,
dat zo wordt genoemd, omdat de opening er
van met trompetgeschal werd aangekondigd
(jobel). De praktische toepassing blijkt te
stuiten op onoverkomelijke moeilijkheden
Er is ook geen enkele aanwijzing dat de wet
ooit is toegepastDe wet op het jubeljaar
blijkt dus een ideaal van gerechtigheid en
maatschappelijke gelijkheid voor te houden,
dat in werkelijkheid nooit verwezenlijkt
werd Buiten de bijbel gaat het vijftigste
jaar ook nergens gepaard met een herver
deling van de grond, een kwijtschelding van
schulden of een vrijlating van personen, die
zich verpand hebben Rekening houdend
met alle (onduidelijke) gegevens kunnen wij
aannemen, dat de wet op het jubeljaar een
late en vruchteloze poging is geweest om de
wet op het sabbatjaar (welke wet „na ver
loop van zeven jaar, op de bepaalde tijd van
het jaar der kwijtschelding" moest worden
voorgelezen en, althans volgens bewijzen uit
de hellenistische tijd, inderdaad werd toege
past) ingrijpender te maken. Het is een uto
pische wet, die dode letter is gebleven.
IN ALLE DENKBARE UITVOERINGEN EN KLEUREN
SPECIALE AFDELING KARTOGRAFIE
N.V. Boek, Offset- en
Speciaaldrukkerijen
Marchand-Paap-Strooker
Newtonstraat 441-463
Den Haag
Telefoon 070-631977*
