389
toonstelling gehouden in het Provinciehuis te
Utrecht. Deze tentoonstelling van kartogra-
fisch materiaal, door dr. ir. C. Koeman offi
cieel geopend, geeft een beeld van de ontwik
keling van verschillende Nederlandse steden,
voornamelijk van de vier grootste.
Naast oude en nieuwe kaarten van deze vier
echter zag men ook kartografisch nieuws van
bijv. Groningen, Assen, 's-Hertogenbosch,
Nijmegen en Maastricht.
Het was prettig te constateren dat verschei
dene stukken van de in Geodesia meermalen
genoemde collectie Moll uit de Universiteits
bibliotheek waren overgebracht in de pu
blieke belangstelling. Dit moest vaker gebeu
ren. Gelegenheden daarvoor kunnen gemak
kelijk gevonden worden.
Er kwam hier in elk geval uit de collecties
Ackersdijk en Moll, uit de gemeentebiblio
theek Nijmegen en de gemeente-archieven
van Utrecht en Amsterdam heel wat werk te
voorschijn. Van het Amsterdamse huis J.
Covens C. Mortier zagen wij o.m. Den
Bosch 1750, een sober bewerkte plattegrond
van Groningen van 1750, en Maastricht 1750,
van R. en J. Ottens Utrecht op schaal 1 5650
en van Mortier, Covens en Zn. een uitgave
van 1800 van Rotterdam naar de opmeting
van A. Munro, verlucht met schietende oor
logsschepen, met scheepswerf in vogelvlucht
en 16-delige, gekleurde windroos.
Het overzichtelijk opgestelde materiaal gaf
een goede gelegenheid tot vergelijking van
druk- en tekenmethoden. Op verscheidene
plaatsen kon men nagaan, hoe hardnekkig
oude grenzen door de eeuwen heen stand
kunnen houden.
Uitstekend uitgevoerde reprodukties in immi-
grafiedruk. bijv. van Noviomagum (1572),
brachten ons nader tot de periode, toen men
nog voldoende tijd vond voor kaartversie-
ring.
Dit neemt niet weg, dat de moderne (topogra
fische- en uitbreidings)-plans met hun hel
dere, harmonisch verdeelde kleuren niet ook
de aandacht ten volle waard zouden zijn. De
vele studenten van de HTS en hun leraren
zullen dat zeker beamen.
Door de aanwezigheid van kaartwerk uit
1838 (Utrecht) bleek nog, dat men al spoedig
na de invoering van het Kadaster de voor
handen kaarten ook reeds voor andere dan
zuiver kadastrale doeleinden gebruikte (ge
tuige een opmerking: ,,de kadastrale opmeting
gevolgd" op werk van Van der Monde en
Dannenfelser)
Even „nakaarten" over de kartografie der
Nederlandse stadsuitbreidingen sinds het
midden der 19e eeuw was naar onze mening
wel de moeite waard.
W. K.
Nieuwe Aanvragen voor Ruilverkaveling
Aangevraagd werd de ruilverkaveling van de
blokken Assendelft II en III onder de gemeen
ten Assendelft, Beverwijk, Heemskerk en
Uitgeest ter totale grootte van ca. 1060 ha.
VOORLICHTINGSDAG NEDERLANDS
GENOOTSCHAP VOOR DOCUMENT-
REPRODUKTIE
Op 11 oktober jl. had het Nederlands Ge
nootschap voor Documentreproduktie een
z.g. voorlichtingsdag georganiseerd, speciaal
afgestemd op gemeenten, provincies en
waterschappen. Er stonden een 5-tal onder
werpen op het programma, te behandelen
door evenzovele sprekers.
Over „De waarde van een toepasbaarheids-
onderzoek alvorens tot aankoop van repro-
grafische apparatuur wordt overgegaan"
sprak de heer C. L. Beydals, adviseur van de
Rijkskantoormachinecentrale, die tot enige
praktische wenken kwam, door te verwijzen
naar leden van het genootschap, die bepaalde
machines in gebruik hebben en waarvan de
adressen bij het secretariaat verkrijgbaar zijn.
Daarnaast wil ook zijn dienst de middelgrote
gemeenten gaarne van advies dienen, waar
aan de voorzitter in zijn samenvatting toe
voegde dat z.i. ook de adviezen van de handel
betrouwbaar zijn. De heer Raadman van
Rank Precision Industries (Holland) N.V.
sprak over Xerografie, waarvoor momenteel
veel belangstelling bestaat, een procédé
met interessante voordelen,
waarover in dit blad 1962/2) reeds uitvoerig
is geschreven.
Drs. A. de Rooy, voorzitter van de Neder
landse Bond van Copieerders en Klein-Off-
setdrukkers behandelde hierna „Het econo
misch aspect van een klein-offset installatie".
Hij adviseerde de aanschaffing goed te over
wegen, omdat een behoorlijke vakkennis spe
ciaal opgeleid personeel vraagt en een juiste
kostprijsberekening noodzakelijk is, omdat
met speciale factoren rekening moet worden
gehouden.
Na de middagpauze sprak de heer W. Both,
chef archief van Van Leers' Vatenfabrieken