Nederlandsche Heidemij.?
Wat is en wat doet
de Landmeetkundige dienst
van de
10
door M. L. Veen, Ing.
De beantwoording van de hierboven gestelde
vraag is eigenlijk een beantwoorden van een
hele serie vragen tegelijk, die uiteenvallen in
twee groepen, namelijk de antwoorden op de
,,Wat is vraag en de antwoorden op de
,,Wat doet vraag.
Wanneer we eerst de ,,Wat is vraag
eens aan een nadere beschouwing onderwer
pen, blijkt dat het antwoord daarop heel kort
kan luiden: ,,De landmeetkundige dienst van
de Nederlandsche Heidemaatschappij is als
iedere andere aan een bedrijf of dienst ver
bonden landmeetkundige dienst of -afdeling
een dienst met een dienende taak. waarvan
de aard bepaald wordt door het bedrijf of de
dienst waaraan ze verbonden is. Deze die
nende taak bestaat in het verschaffen van de
voor de werkzaamheden van het betreffende
bedrijf benodigde kaarten,
Het is echter niet de bedoeling van dit artikel,
dat we er ons met een dergelijk algemeen ant
woord afmaken, want dit antwoord zou van
toepassing zijn op iedere dienst waaraan in
deze rubriek een artikel wordt gewijd en de
lezer van Geodesia zou daarmede eigenlijk
niets wijzer worden over de specifieke aard
van de betrokken dienst. Wanneer we der
halve meer in bijzonderheden op de gestelde
vraag in willen gaan, komt dat neer op een
in de eerste plaats meer in bijzonderheden
ingaan op de aard van het bedrijf waartoe de
dienst behoort, in casu dus op de aard van de
Nederlandsche Heidemaatschappij. In het
voorgaande artikel is u reeds verteld wat de
organisatievorm van deze 75-jarige is en wat
haar doelstellingen zijn. Hierop willen we
thans niet verder ingaan. Uit een en ander
valt echter te concluderen dat de diensten die
de landmeetkundige dienst van de Neder
landsche Heidemaatschappij verleent in de
eerste plaats liggen in het vlak van de cul
tuurtechniek. Dit brengt weer mee, dat deze
diensten zich in de eerste plaats zullen uit
strekken over werkzaamheden op het platte
land, al is het mede door het steeds meer
verdwijnende onderscheid tussen stad en
platteland nodig het woord „platteland" hier
ruim op te vatten. Een tweede factor, die de
aard van de dienst mede bepaalt, is het feit
dat de werkzaamheden van de Nederlandsche
Heidemaatschappij zich uitstrekken over het
gehele land. waardoor een organisatievorm
nodig is, die de uitvoering van werkzaam
heden waar ook in Nederland mogelijk maakt,
zonder dat daardoor de kosten van soortge
lijkewerkzaamheden op verschillende plaatsen
verschillend van hoogte worden. Een derde
en zeer belangrijke factor is de verschillende
geaardheid van de werkzaamheden van de
maatschappij, die tengevolge hebben dat aan
zeer verschillende soorten van opdrachten
moet kunnen worden voldaan, hetgeen een
grote flexabiliteit van de dienst nodig maakt.
Een dienst die aan al deze eisen voldoet, is
natuurlijk niet maar zo plotseling uit de grond
gestampt, maar deze moet geleidelijk worden
opgebouwd. Dit is dan ook geschied. Met de
opbouw van de landmeetkundige dienst als
zelfstandige dienst werd begonnen in 1950.
Ook voordien werd er echter reeds lang bij de
Heidemii gemeten en gewaterpast en op dt
„cursus", zoals de huidige Hogere- en Mid
delbare Bosbouw- en Cultuurtechnische
School vroeger heette, welke cursus oorspron
kelijk alleen bedoeld was als een opleiding
voor de opzichters van de maatschappij, werd
ook reeds lang les gegeven in landmeten en
waterpassen. Het boekje „Landmeten en
Waterpassen" van H. J. van Leusen, dat in
1914 het licht zag en sindsdien vele malen
werd herdrukt en dat speciaal met het oog
op deze lessen werd geschreven, is daarvan