Wij doen daar een greep uit: het geven van
adviezen, het verstrekken van inlichtingen,
het opstellen van plannen en begrotingen, het
instellen van onderzoekingen naar de gesteld
heid van de grond en van de viswateren: het
voor rekening van derden uitvoeren, aanleg
gen en instandhouden van: ontginningen, be
bossingen en beplantingen, bevloeiings- en
grondverbeteringswerken, rivier- en beeknor
maliseringen en kanalen, verkeers- en afvoer-
wegen en wegverbeteringen, het tot stand
brengen van ruilverkavelingen, het opleiden
van deskundig personeel.
De „mannen van het eerste uur", de oprich
ters van de Nederlandsche Heidemaat
schappij, zullen zeker niet vermoed hebben
dat het terrein van werkzaamheid zich zou
gaan uitstrekken tot ver buiten de landsgren
zen en vooral niet dat het wereldomvattend
zou worden. Wie kon, vanuit die tijd, de
dynamische, ja, revolutionaire ontwikkeling
van de twintigste eeuw voorzien? Wanneer
men echter, gewapend met de feitenkennis
van heden, terug kijkt naar 5 januari 1888.
dan ziet men hierin metterdaad een logische
expansie.
Immers, dezelfde motieven die toen tot de
oprichting van de Maatschappij de stoot
gaven, gelden sedert 1952 voor het ontplooien
van activiteiten in de ontwikkelingsgebieden
elders in Europa en in de andere werelddelen.
Was in het laatst van de vorige eeuw de nood
toestand, waarin de Nederlandse landbouw
verkeerde, aanleiding om de handen ineen te
slaan, vandaag gevoelen wij ons mede verant
woordelijk voor het welzijn van volkeren,
waarvan het bestaan destijds nauwelijks tot
ons was doorgedrongen. Door de moderne
communicatiemiddelen, door de politieke ont
wikkelingen en het groeiend besef van ver
antwoordelijkheid voor elkander en de weten
schap dat zij de zorg voor hun welzijn van het
„rijke westen" niet kunnen ontberen, zijn zij
ons nabij gekomen en zijn hun belangen mede
de onze geworden.
Ongetelde massa's mensen in deze wereld ver
keren op een zo laag levenspeil dat zij voort
durend in hun bestaan bedreigd worden door
honger, ziekte en ontbering. Dit feit vormt de
grootste uitdaging waarvoor onze generatie
geplaatst wordt en wie er zich eenmaal reken
schap van gegeven heeft, dat wat men ook
doet aan de opvoering van de bodemproduktie,
bijvoorbeeld door erosiebestrijding of door
irrigatie, dit altijd eenvoudig betekent: méér
eten, minder ellende, die kan ook rustig spre
ken van de zegeningen van de heden
daagse wetenschap en moderne techniek.
Voorzover dit ons eigen land betreft is dit
tastbaar geworden in het grote aandeel dat de
Heidemaatschappij heeft gehad in de opvoe
ring van de produktiviteit van eigen bodem.
Uitgestrekte arealen, vroeger verlaten en on
toegankelijke moeras- en veengebieden en
eertijds onvruchtbare zandgronden en heide
velden zijn herschapen tot bloeiende land
bouwgebieden. Door ruilverkavelingen zijn
destijds geïsoleerde boerderijen thans door
Foto Nederlandsche Heidemaatschappij
Ploegen vroeger (en in oorlogstijd)
