88 zijn Europa-kaart (1554), uitgevoerd in een nieuwe projectie. Die „projection conique a double section" moet naar de mening van Van Raemdonck op naam van Mercator worden ge steld en niet op die van Joseph-Nicolas de l'Isle, zoals anderen suggereren. Volgens Ghym zouden 3 of 4 bladen van de Europa-kaart reeds in Leuven gegraveerd zijnen de overige 11 of 12) in Duisburg. De bladen hadden de afmeting van zijn wereld kaart van 1569, zodat het geheel ca. 150x 132 cm moet zijn geweest, gegraveerd op 15 koperplaten. De auteur maakt zich hier los van de oude voorstellingen, zoals wij die vinden op de Ptolemaeus-uitgaven. Men zou het de eerste „moderne" kaart van die 'tijd kunnen noemen. Er bestaat slechts één exem plaar van. Een tweede, verbeterde, uitgave zag in 1572 het licht. De lengte van de Mid dellandse Zee is reeds aanmerkelijk ingekort, al is die in werkelijkheid nog veel korter (van deze editie bestaan nog 3 exemplaren, voor zover wij weten). De rand is, zoals gewoon lijk, volgetekend met talloze grillige figuren, gevleugelde vissen naast gevleugelde duivels, engeltjes en plantenmotieven. Wij moeten er echter rekening mee houden, dat Mercator deze randen niet altijd zelf tekende. Elke lijn van het gradennet is speciaal aangeduid, al dus: 5 gradus longitudinis, of: parallelus 30 gradus latitudinis. Hoewel wij het niet bevestigd vinden in Mer- cators nagelaten correspondentie, toch kan een mededeling van F. Banfi juist zijn, waar hij als zijn mening geeft, dat de kaarten in de twaalf arcaden van de westelijke vleugel van de Loggia Bella in het Vaticaan, als een mo numentale kopie van de hier genoemde Euro pa-kaart 1554 moeten worden beschouwd. De banden zijn 3,10 m hoog en 2,20 tot 2,50 meter breed. Het is een oeuvre van Etienne Tabouret en Giovanni Antonio da Varese. Als een prachtig stuk Renaissance-kartogra- fie mag men deze opdracht van Paus Pius IV wel hogelijk waarderen. In 1538 Mercator is dan pas 25 jaar oud maakt hij de eerste hier afgebeelde (hart vormige) kaart ,,Orbis Imago'' (terugge vonden in 1879), van welke een lichtdruk be rust in het raadhuis van Rupelmonde. Dit werk toont nog duidelijk de invloed van Ptole- maeus. De aarde is hierop bij de evenaar in (Cliché Maritiem Museum „Prins Hendrik"R'dam)

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

(NGT) Geodesia | 1963 | | pagina 18