Wat is en (1)
wat doet het
Centraal Bureau
Luchtkaartering SURINAME?
van
209
door L. A. Gall Ing., Hoofd Afdeling Tekenkamer en Repro
We zijn na het einde van de tweede wereld
oorlog getuige geweest van een vroeger on
gekende aanwas van de wereldbevolking,
van de bewustwording van volkeren, van de
mechanisering van allerlei menselijke func
ties, enz.
Allerwege werd een stuwende drang merk
baar om het ontwikkelingstempo op te voe
ren. Deze drang komt vooral tot uiting in de
uitvoering van diverse technische werken, zo
als het in versneld tempo bouwen van woon-
centra's en fabriekscomplexen, het aanleg
gen van nieuwe wegen en vliegvelden voor
betere communicatiemogelijkheden, het bou
wen van stuwdammen voor het opwekken van
hydro-elektrische energie om maar enkele
voorbeelden te noemen. Teneinde al deze ac
tiviteiten te kunnen realiseren is de vraag
naar goed kaartmateriaal enorm gestegen.
Oud kantoor C.B.L.
Gezien in dit expansielicht is het niet te ver
wonderen, dat men ook in Suriname bij het
ontwaken uit een dommel van eeuwen besloot
het ontwikkelingstempo danig op te voeren.
Men stuitte direct op een nijpend gebrek aan
goede kaarten en het probleem sprong naar
voren, hoe hierin op korte termijn verbetering
te brengen.
Beproefde men dit op te lossen door de or
thodoxe terrestrische wijze van opmeten en
kaarteren, dan zou deze arbeid zeer zeker
minstens een kwart eeuw in beslag nemen en
schatten geld kosten, afgezien nog van het
personeelsprobleem dat zich hierbij zou voor
doen.
Men was dus wel genoodzaakt om naar mo
derne, snelle en goedkope methoden uit te
zien. Het lag wel voor de hand, dat men de
fotogrammetrie luchtfoto's maken en uit
deze foto's de kaarten samenstellen te
baat zou nemen. Deze werkwijze zou immers
de minste tijd en kosten eisen. Dit omvang
rijke werk werd in 1947 aan K.L.M. Aero-
carto N.V. opgedragen, waarover later meer.
Aan kaarten was tot bovengenoemd jaar niet
veel aanwezig. Hieronder volgt een korte op
gave van de voornaamste kaarten:
1681 Eerste kaart van Suriname, door Willem
Mogge.
1730 Kaart omvattende 402 plantages, door A de
Lavaux.
1801 Algemene kaart van Suriname, door Mose-
berg.
1850 Plattegrond van Paramaribo, door A. G.
Hiemcke.
1882 Overzichtskaart van Suriname, samengesteld
uit meetgegevens van J. Cateau van Roseveldt
en Van Landsberge.
1885 Paramaribo en omgeving in 9 bladen door
A. J. Meyer.
1899 Overzichtskaart van Suriname, schaal
1 :500.000 door W. L. Loth.
1927 Overzichtskaart van Suriname door F. E.
Spirlet en enkele detailkaarten schaal 1 50.000
en 1 10.000.
1930 Overzichtskaart van Suriname in 16 bladen
schaal 1 200.000 door L. A. Bakhuis en
W. de Quant.
1938 Kaart van de Zuidgrens, uit gegevens van de
grensexpedities onder leiding van vice-admi-
raal C. C. Kayser.