247 Tekenkamer en Repro-afdeling Tekenkamer De taak van de tekenkamer is te verdelen in: a. kaarteringen op kleine schaal; b. kaarteringen op grote schaal; c. bijhouden van gegevens; d. bijzondere opdrachten. Overzicht tekenkamer Deze laatste komen vaak voor en nemen jaarlijks gemiddeld 30 van het totaal aan tal mandagen in beslag. Tot de kaarteringen op kleine schaal zijn te rekenen: topografische kaarten op schalen variërend van 1 40.000 tot 1 1.000.000. De kaarteringen op grote schaal zijn stads- kaartering Paramaribo 1 1000 en Land bouwarealen 1 10.000; voorts incidentele kaarteringen in schalen tot 1 20.000. De bijzondere opdrachten omvatten o.m.: kaarten voor riolering; kaarten voor projecten; kaarten van bouwterreinen; kaarten van het nieuwe havencomplex: kaarten voor aanleg vliegvelden; kaarten van kustlijnwijziging; kaarten voor navigatie t.b.v. de Surinaamse Luchtvaart Maatschappij. Over gebrek aan veelzijdigheid is niet te klagen. Nu het een en ander over het ontstaan van de topografische kaart 1 40.000. De topo grafische kaarten op kleinere schalen dan 1 40.000 zijn alle afgeleid van deze kaart. Het reliëf maakt hierop een uitzondering. Zoals eerder vermeld werden door K.L.M. Aerocarto gecontroleerde fotomozaïeken op de schaal 1 40.000 vervaardigd en van een ruitlijnennet voorzien in het systeem van de stereografische projectie. Op dit mozaïek werden door het C.B.L. met behulp van losse foto's en een spiegel-stereoscoop de diverse topografische gegevens geïnterpreteerd, zo als savannen, zwampen (moerassen), spoor wegen, autowegen, rotsformaties enz. de afmetingen soms enkele mm schelen. 62,5 cm zijn, overeenkomende met 20 x 25 km in het terrein. In de praktijk is dit echter nooit het geval. Vanwege de rek en krimp konden de afmetingen soms enkele mm schelen. Op de kaarten van vóór 1956 zijn de topogra fie en het ruitlijnenstelsel in hun geheel over genomen, dus in één handeling van tekenen. Getekend werd op calqueerlinnen. Door de rek en krimp van het calqueerlinnen en de afwij kingen in de grootte van het fotomozaïek, sloten vaak aangrenzende bladen niet goed aan elkaar. Bij de werkwijze die hierna werd gevolgd wordt een vel Wienecke met gra- veerlaag genomen en hierop worden de ruit- punten (om de 10 cm) met een ruitpuntenmal of met een coördinatograaf ingeprikt. De topografie van het terrein wordt nu ruits- gewijze van het fotomozaïek overgegraveerd. Door het maatvaste materiaal en de ruitsge- wijze overname van het mozaïek, verkrijgt men goed aansluitende bladen. Als graveer- naalden worden Wildpasserpunten gebezigd. Deze worden door de tekenaars bijgeslepen tot een lijn van de gewenste dikte bij het graveren verkregen is. De naalden worden gevat in een gewone potloodstifthouder. Met deze uitermate goedkope graveermaterialen worden alle C.B.L.-kaarten gegraveerd met zeer bevredigende resultaten. Is dit gebeurd dan worden de hoogtelijnen overgenomen van een fotografische vergroting van de hoogtelijnenkaarten 1 100.000. Deze laatste kaarten zijn n.l. de enige die heel Suriname weergeven met hoogtelijnen. Ze zijn met be hulp van kaarteringsapparaten tot stand ge komen. Dit geschiedde bij K.L.M. Aerocarto. Het interval der hoogtelijnen is voor de schaal 1 40.000 wel groot, n.l. 50 m, maar aangezien geen andere bron voor reliëfweer gave aanwezig is, moest wel tot deze werk wijze worden overgegaan. De kaarten van vóór 1956 hadden instede van hoogtelijnen z.g. vormlijnen om het reliëf voor te stellen, maar deze werkwijze bevor derde de leesbaarheid van de kaart niet. Hiernaast een voorbeeld van beide voorstel lingsmethoden.

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

(NGT) Geodesia | 1963 | | pagina 13