325
Deze methode heeft een goede ontvangst ge
had, vooral omdat het mogelijk is door het
inschakelen van hulpbases een gunstige fou-
tenvoortplanting te verkrijgen.
Men heeft de nauwkeurigheid, ook voor lange
afstanden vrijwel in de hand, zodat 110 4
1 cm/100 m) zeker te halen is.
Bovendien is deze methode zeer rationeel, zo
als u vandaag nog zult horen.
Baak in standplaats
Uit de 4 mogelijkheden: vaste of veranderlijke
baak in begin of eindpunt bespraken we er
twee. Een derde moet nog genoemd worden:
de veranderlijke baak in het beginpunt.
Ik noem als voorbeelden de teletop van Zeiss
en de Breithaupt Berroth-afstandmeter Todis.
Deze instrumenten hebben het voordeel dat
het eindpunt niet bereikbaar behoeft te zijn.
De nauwkeurigheid is echter beperkt.
Deze was gebaseerd op het principe volgens
welk Frizeau uit een bekende afstand de
lichtsnelheid bepaalde.
Deze snelheid bekend zijnde kan men omge
keerd volgens dit principe de afstand bepa
len. Wat met lichtgolven mogelijk is kan ook
met radiogolven.
En zo ontstond in Zuid-Afrika in 1954 door
het teamwork van Wadley, Teyer en Huwitt
de elektronische afstandmeter: de Telluro-
meter. Later werd deze gevolgd door de Elec-
trotape en de Distomat.
De nauwkeurigheid van al deze instrumenten
vooral op grotere afstanden, bijv. 25 km, is fa
belachtig.
Deze is van de orde van 110 G 2,5 cm
5 cm/25 km). Het meten van kortere af
standen is aanmerkelijk onnauwkeuriger, bijv.
1 km, 3.105 (3 cm/1 km) of op 100 m,
2.10-i (2 cm/100 m).
De instrumenten zijn nogal kostbaar maar mis-
We zijn met de ontwikkelingsgeschiedenis
van de indirecte afstandmeting in een periode
aangekomen waar de techniek zulke enorme
vorderingen heeft gemaakt dat het niet te ver
wonderen is dat deze technische geest zich op
geheel nieuwe wijze met de afstandmeting is
gaan bezighouden.
De Zweed Bergstrand ontwikkelde in 1948
een elektroöptische afstandmeter. De Geodi-
meter.
schien ook daarom veel gebruikt, want wat
duur is is dierbaar.
Efficiency der indirecte afstandmeting
In dit historische overzicht is vooral gespro
ken over de ontwikkeling tot grotere nauw
keurigheid en tot elegantere, meer efficiënte
instrumenten en meetmethoden.
Wdt de elegantie betreft is de indirecte af
standmeting de meerdere van de meetband
meting.
KnKole laoting
Metiïig in dele»
Meting: wet; bulpbaais
Meting niet twee hulpbases
Elektroöptische en elektronische
afstandmeting