365
band met het grote aantal deelnemers was
geen andere zaal van voldoende omvang be
schikbaar.
De tweede dag was de middenruimte echter
geheel vrij gemaakt en hadden de exposanten
gelegenheid daar demonstraties met hun in
strumenten te geeven. De heren Dipl. Ing.
Feldkeller, hoofd van de afdeling Geodesie
en Fotogrammetrie van Jenoptik te Jena en
H. W. Maks van Dr. Lamers en Dr. Indemans
N.Vte 's-Hertogenbosch openden de rij met
demonstraties met de BRT 006 afstandmeter,
gevolgd door een demonstratie met Kern in
strumenten, die verzorgd werd door de N.V.
Handelsvereniging Hagen te Rotterdam.
Gedurende de middag demonstreerde Ahrend
N.V. vanaf het balkon van Musis Sacrum de
Wild Distomat, de nieuwe elektronische af
standmeter van Wild. Een demonstratie met
de elektronische afstandmeter van Mom door
Technisch Bureau Optema te Zeist moest he
laas worden afgelast, omdat het apparaat nog
niet was aangekomen. In plaats daarvan de
monstreerde de heer G. C. Klamer de door
hem ontwikkelde Klamerbaak voor directe
hoogteaflezing, die door de firma W. v. d.
Kamp te 's-Gravenhage in de handel wordt
gebracht.
Tijdens de opening van de tentoonstelling
Voor al deze demonstraties bestond grote be
langstelling bij de naar schatting 300 a 400 be
zoekers, die deze dag aanwezig waren, en die
vaak niet wisten wat te doen, de stands be
zichtigen, de demonstraties bijwonen of luis
teren naar de lezingen, die door de expose
rende firma's werden verzorgd in de congres
zaal, want ook deze waren uitstekend ver
zorgd en boden veel interessante wetenswaar
digheden.
Het programma in de congreszaal ving aan
met de vertoning van de Kern geluidsfilm
door de N.V. Handelsvereniging Hagen te
Rotterdam, waarin allerlei over fabricage en
werking van de Kern instrumenten werd uit
gebeeld.
Ir. Béla Ginelli van MOM, Boedapest, hield
vervolgens een voordracht voor het Technisch
Bureau Optema" te Zeist, over de Geodeti
sche instrumenten van MOM.
Spreker schetste hoe MOM alle geodetische
instrumenten vervaardigd, van de seconden-
theodoliet type Te-Bl tot dubbelprisma's. In
het bijzonder vestigde hij de aandacht op de
baak System Bezzegh" met speciale verde
ling voor indirecte afstandmeting met de theo
doliet MOM Te-Dl, welke theodoliet niet
nauwkeurig genoeg is voor gebruik van een
normale basisbaak. Met deze baak kan een
standaardafwijking van 5 cm per 100 m wor
den bereikt.
Daarnaast fabriceert MOM een dubbelbeeld
voorzetprisma voor afstandmeting met hori
zontale baak voor de secondentheodoliet type
Te-Bl, waarmede een standaardafwijking van
2 cm per 100 m kan worden bereikt. Verder de
tachymeter MOM Ta-Dl met verticale baak,
diverse waterpasinstrumenten en een bous-
soletheodoliet.
Als nieuwe instrumenten van MOM verdie
nen speciaal vermelding de Coördinaten-
theodoliet, die de coördinaten van de veel-
hoekspunten reeds tijdens de meting verstrekt,
en de elektronische afstandmeter GET-B1.
Deze berust op hetzelfde principe als de Tel-
lurometer en andere de laatste tijd op de markt
gekomen soortgelijke instrumenten. De heer
Ginelli gaf op deze wijze een overzichtelijk
beeld van de laatste ontwikkeling van de geo
detische instrumenten in Hongarije.
Dr. Ing. Georg Strasser, wetenschappelijk
medewerker van Wild Heerbrugg gaf vervol
gens een uitgebreide uiteenzetting over Twee
nieuwe geodetische instrumenten en hun ge
bruik, de Wild Distomat en de Wild GAKl.
Op de inhoud van deze voordracht die voor
Ahrend N.V. werd gehouden, zullen we hier
niet verder ingaan, daar we deze volledig in
het volgende nummer hopen af te drukken.
Voor het Koninklijk Technicum PBNA te
Arnhem sprak de cursusleider J. Wijnand
Ing. over de opleidingen in de afdeling V/eg-
en Waterbouwkunde van dit instituut en wel
speciaal de studierichting Landmeetkunde.
De afdeling Weg- en Waterbouwkunde be
staat al sedert de oprichting van het PBNA
en dus meer dan 50 jaar. Aan de landmeet-
