detailmeting
87
door Ir. W, Bakker, Hoofd van de Landmeetkundige Afdeling
van de Provinciale Waterstaat in Drenthe
Hoewel de eigenlijke detailmeting, het op
meten van de details, in dit artikel weinig of
niet ter sprake zal komen, moet daaruit niet
de conclusie worden getrokken dat dit onder
deel van de detailmeting onbelangrijk zou zijn.
Integendeel. In de Handleiding voor de Tech
nische Werkzaamheden van het kadaster 1956
staat in dit verband: „Zeker moet worden ge
constateerd, dat voor een goede opzet en uit
voering van een detailmeting een grote mate
van inzicht en ervaring bij de uitvoerder van
het werk aanwezig moet zijn; geval tot geval
moet beoordeeld worden.'' En verder: „Men
hoede zich voor het nemen van te veel maten.
De niet zelden gevolgde werkwijze, waarbij
zonder systeem veel meer controlematen wor
den verzameld dan nodig is, leidt, behalve tot
tijdverlies, tot onduidelijk en onoverzichtelijk
veldwerk, zonder dat de waarde van de meting
er door wordt verhoogd."
Hiermee mag gezegd zijn dat het een vrij
zware eis is het noodzakelijke minimum aan
(controle)maten te verzamelen, waarbij bo
vendien een verantwoorde constructie toege
past zal moeten worden. Uit een boekje is dit
niet te leren.
De H.T.W. zegt: „Detailmeten kan slechts in
de praktijk worden geleerd, onder toezicht
van een leermeester, die de fouten observeert
en bespreekt."
In ons land worden, meestal in combinatie, de
methode van het meetlijnenverband en de
orthogonale- of coördinatenmethode bij de
detailmeting gebruikt. Om deze reden zullen
de voerstraal- of poolcoördinatenmethode en
de fotogrammetrie als methode van detail
meting hier verder onbesproken blijven.
Opzet en controle van het meetlijnenstelsel
Omdat het meetlijnenstelsel de basis vormt
voor de eigenlijke meting en kaartering van de
situatie zal hieraan eerst een beschouwing
worden gewijd.
Opzet
De meetlijnenconstructie moet:
1. gecontroleerd berekend en/of gekaarteerd
kunnen worden:
2. zo eenvoudig mogelijk van vorm zijn.
Opgemerkt moet hierbij worden dat zo
veel als mogelijk dient te worden gestreefd
naar het vierkant als maas van het meet-
lijnennet, omdat dit als de meest ideale
vorm wordt beschouwd;
3. aan zekere eisen van doelmatigheid vol
doen. Hierbij spelen een aantal praktische
eisen en de manier van aansluiting van de
meetlijnen op veelhoeken of meetlijnen van
hogere orde een rol. Zo zal het aanbe
veling verdienen, in verband met de recon
structiemogelijkheid, de meetlijn te richten
op een torenspits, een huishoek e.d., het
eindpunt van de meetlijn te kiezen in het
verlengde van een gevel enz. Voor het
vervaardigen van een eenvoudige en dui
delijke terreinschets is het projecteren van
de meetlijn evenwijdig aan het (de) op te
meten terreinobject (en) zeer doelmatig.
Bovendien laten de maten zich in dit geval
tijdens de meting gemakkelijk controleren.
Als belangrijke voorwaarde geldt tenslotte
dat de meetlijn op een veilige afstand van
het (snel)verkeer moet worden gehouden.
Het zal duidelijk zijn dat de genoemde
praktische eisen gemakkelijk met een aan
tal andere kunnen worden uitgebreid.
Controle
Een hoofdmeetpunt (dit is het begin- of eind
punt van een meetlijn) geldt als gecontroleerd
als:
1. het samenvalt met een punt van de meet
kundige grondslag SP, DP, VP of
MP);
a) Bewerking van in 1962 op regionale bijeenkomsten
te Groningen en Arnhem gehouden inleidingen.
