117
werkers geheel in het organisatie-spel van de
arbeid laten deelnemen.
Dit vereist de nodige aanpassing, culmine
rende in een groepsactiviteit van grote saam
horigheid. Een eenheid, die erop kan bogen
dat de leider zich ondersteund voelt door zijn
ondergeschikten en dat de ondergeschikten
zich bewust zijn van een goed leiderschap.
Het harmonisch functioneren van de mense
lijke factoren in de arbeid mag wel de groot
ste steunpilaar voor een succes worden ge
noemd. Onderlinge wrijvingen vertroebelen
de sfeer, en laten niet na hun invloed te doen
gelden op de resultaten.
Is de aanpassing aan de leiding reeds moei
lijk, niet minder eenvoudig is het, zich in ver
anderende omstandigheden snel en goed te
kunnen schikken. Verandering van omge
ving, weersinvloeden, het overschakelen op
andere meetwerkzaamheden etc., het zijn alle
evenzovele factoren, die een stempel drukken
op de bereidheid zich te geven aan de op
gedragen werkzaamheden.
Een ieder zal, afgestemd op zijn aard, in
stelling en behoeften reageren op de indruk
ken van zijn omgeving.
Organisatie van het werk
Naast de organisatie van de mensen dus de
organisatie van het werk. Minder moeizaam
misschien, doch niettemin even belangrijk,
het ene is niet zonder het andere te denken.
In beginsel wel los van elkaar te zien, doch
in de praktijk wel inherent met elkaar ver
bonden. Want is het niet zo, dat het werk
door de mensen zelf moet worden uitgevoerd,
zij het wel met behulp van technische mid
delen.
Aan de uitvoering gaat de opzet van de
werkzaamheden vooraf. Het „hoe" van de
voorbereiding is zo mogelijk belangrijker en
doorslaggevender dan de technische uitvoe
ring zelf.
Beide factoren moeten ons naar het resultaat
leiden. Op die weg naar het resultaat gaan
wij met onszelf te rade over de te volgen
werkmethoden. Hierbij kunnen wij, ieder
voor ons zelf, met inachtneming van de
werkomstandigheden, nagaan op welke wijze
zo economisch mogelijk ons doel wordt ver
wezenlijkt. Daarbij is het streven erop ge
richt dat een goede produktie wordt bereikt.
Produktie en produktiviteitsverbetering
In de juiste zin van het woord wil de pro
duktie van onze arbeid zijn: het resultaat van
alle inspanning, dat kwantitatief én kwalita
tief aan de gestelde normen voldoet.
In het grote raam van de organisatie kan nu
ook in de landmeetkunde produktivi
teitsverbetering worden geboekt door ar
beidsbesparende werkmethoden. Het nare in
de landmeetkunde is evenwel, dat het resul
taat van onze inspanningen schijnbaar di
mensieloos is en daardoor ook direct niet iets
spectaculairs weergeeft. Ingewijden weten
wel beter! Desalniettemin schijnt het moeilijk
te zijn verband te leggen tussen produktivi
teitsverbetering en eindresultaat, het kaart
materiaal.
Om te komen tot dit eindresultaat volgt het
arbeidsproces twee fasen:
1de metingen;
2. het verwerken van de meetgegevens (het
rekenwerk -j- het kaarteren).
Reeds bij de opzet van de meetmethoden,
dient rekening te worden gehouden met de
te volgen werkwijze voor de uitwerking van
de meetgegevens, b.v. of een meting tachy-
metrisch, dan wel volgens de orthogonale
meetmethode dient te worden uitgevoerd, óf
een combinatie hiervan.
Organisatorisch is dit belangrijk in verband
met beschikbare middelen bij de uitwerking.
Het is van belang dat een bepaalde, gewenste
meetmethode ook voor de tweede fase in het
produktieproces het beoogde effect sorteert.
Éénzijdige produktiebevordering, ten koste
van één van de genoemde fasen, betekent
half werk. Het werkt bovendien storend en
geeft een verwrongen beeld van het gestelde
doel.
Taak en techniek
Willen wij dus tot goede resultaten komen,
zowel in de eerste als in de tweede fase, dan
dient vooraf duidelijk te zijn hóe de taak uit
gevoerd moet worden en met behulp waar
van, oftewel met welke meettechniek wij te
rade moeten gaan.
Taak en techniek dienen dus a priori samen
te gaan. Daarnaast verbetering van de werk
methoden in de arbeid.
Goede resultaten kunnen worden geboekt,
indien wij bij onze werkzaamheden de vol
gende punten in het oog houden:
1Een ver doorgevoerde efficiency
in de opzet en uitvoering van de metin
gen c.q. bij het verwerken van de meet-