PROVINCIALE WATERSTAAT VAN
NOORD-HOLLAND?
Wai is en doei de
landmeetkundige diensi
van de
135
do or H. F. Meiners Ing., Technisch hoofdambtenaar, hoofd
van de landmeetkundige dienst
Bij het verzoek van de redactie van Geodesia
een artikel te brengen over ,,wat is en wat doet
de landmeetkundige dienst van de Provinciale
Waterstaat van Noord-Holland?", verheugt
het mij bijzonder bij deze gelegenheid thans
in wat breder kring te kunnen gewagen over
deze dienst en over ons vak.
Als klein .onderdeel van een vrij groot tech
nisch apparaat als de Waterstaat is valt de
meetdienst niet op; immers, in een dienend
apparaat vervullen wij een dienende taak.
Toch constateert men op een gegeven moment
dat ook de meetdienst volwassen is gewor
den en dat hij erkenning van bestaansrecht
heeft verworven.
Maar net als met een plant, waar we het over
de volgroeiing hebben, moeten we het ver
band met de gehele plant eerst kennen, voor
dat we de loot aan een beschouwing kunnen
onderwerpen.
Ik wil daarom in het kort eerst teruggaan in
de geschiedenis en opzet van de Provinciale
Waterstaat van Noord-Holland als geheel.
Gedurende een groot gedeelte van de vorige
eeuw was het beheer van de provinciale wa
terstaatswerken opgedragen aan een hoofd
ingenieur van de Rijkswaterstaat; voor elk
der arrondissementen werd bovendien een
provinciale opzichter aangesteld, die onder
de onmiddellijke bevelen van de arrondisse
mentsingenieur stond.
De hiertoe door het rijk verleende vergunning
werd echter per 1 januari 1882 beëindigd,
omdat een scheiding van rijks- en provinciale
waterstaat door de regering noodzakelijk
werd geacht.
Bij besluit der Staten van 8 juli 1881 werd
daarop de provinciale waterstaatsdienst in
haar gehele omvang opgedragen aan een
hoofdambtenaar met de titel van hoofd
ingenieur van de provinciale waterstaat in
Noordholland, sedert 1920 gewijzigd in die
van hoofdingenieur-directeur.
De dienst verstrekt het provinciaal bestuur
de nodige technische en uiteraard ook admi
nistratieve gegevens op waterstaatsgebied.
Zijn taak bestaat uit het adviseren in alle
waterstaatsaangelegenheden, het zorgen voor
een behoorlijke naleving en uitvoering van de
wetten en verordeningen, die daarop betrek
king hebben en het daaromtrent doen van de
nodige voorstellen. De dienst moet zorgen
van alles, wat met betrekking tot deze zaken
in de provincie van belang is, op de hoogte
te zijn en is op dit terrein het oor en oog van
Gedeputeerde Staten.
Daarnaast heeft de dienst het daadwerkelijk
onderhoud van de provinciale waterstaats
werken, zoals wegen, kanalen, waterkerin
gen, bruggen en sluizen, het beheer van de tot
deze tak van dienst behorende eigendommen
en de controle van de lasten van alle provin
ciale eigendommen.
Teneinde in staat te zijn deze taak behoorlijk
te vervullen, staan het hoofd van de dienst
een kleine 300 ambtenaren ter beschikking,
verdeeld over de verschillende afdelingen op
het bureau te Haarlem en over 6 districten
in de provincie (te weten de districten Hil
versum, Uithoorn, Zaandam, Purmerend, Alk
maar en Schagen
De dienst heeft het onderhoud van plm.
370 km wegen, plm. 115 km waterwegen,
ruim 200 vaste bruggen, 27 beweegbare
bruggen, 4 viaducten en 4 schutsluizen.
Om tot de aanleg van nieuwe werken
welke na veel overleg in hoofdlijnen zijn be
paald - te kunnen overgaan, moet het plan
worden uitgewerkt, nadat de nodige opme
tingen zijn verricht en een nader bodemon
derzoek heeft plaats gehad. De vereiste ont
heffingen en goedkeuringen dienen te worden
verkregen, in daarvoor in aanmerking komen
de gevallen dienen de terreinen, die voor de
aanleg van het werk nodig zijn, bij Koninklijk
Besluit voor onteigening te worden aange
wezen, tijdrovende onderhandelingen met de
eigenaren en pachters moeten worden ge
voerd terwijl, indien daarbij geen overeen
stemming wordt verkregen, tot onteigening
moet worden overgegaan en eerst dan kan
de aanbesteding volgens een intussen op
gemaakt bestek plaats vinden. Een be
langrijk deel van het werk, ,,de voorbe-
