9
Na 1832 brachten evenwel verschillende wet
ten en besluiten verband tussen de hypothe
caire inschrijvingen en de kadastrale ge
gevens. Uiteindelijk de Notariswet van 8 juli
1842 waarin het gebruik van de kadastrale
perceelnummers in hypotheekakten dwingend
werd voorgeschreven zorgde voor het slui
tende geheel, dat sedertdien tot op de huidige
dag het mogelijk maakt precies te weten te
komen op welke vaste goederen bepaalde
hypotheken drukken dan wel de hypothecaire
bezwaardheid van bepaalde vaste goederen na
te gaan.
Eerste vernieuwing
Intussen nam dit niet weg dat in 1842 nog
zeer vele inschrijvingen van hypotheken be
stonden waarin de kadastrale aanduiding niet
was gebruikt. Teneinde in deze lacune te
voorzien werd in dezelfde maand als die waar
in de Notariswet tot stand kwam, een Wet
van kracht, die de inschrijving in de nieuwe
hypotheekregisters vorderde van alle nog be
staande hypothecaire inschrijvingen welke
onder de Franse wetgeving tussen 1 januari
1819 en 1 oktober 1838 in de toen bestaande
openbare registers waren ingeschreven. Op de
in te leveren borderellen moesten de be
zwaarde percelen worden aangeduid „door de
opgave van de gemeente in welke die goe
deren gelegen zijn, mitsgaders van derzelver
sectie en nummer, volgens het kadaster
Deze partiële vernieuwing van de hypothe
caire inschrijvingen bleek in de praktijk niet
dat resultaat te hebben geboekt dat men er van
verwachtte. Al spoedig hoorde men klaag
tonen en aanmerkingen over de werking van
het systeem. Toch duurde het nog tot 1860
vóór een wetsvoorstel werd ingediend dat
verbetering beoogde. Dit laatste werd even
wel door regeringswisseling spoedig inge
trokken. Zeven jaar later werd een Staats
commissie in het leven geroepen die in 1870
met een concept-wetsontwerp kwam, maar
verder vorderen deed men niet.
Tweede vernieuwing
Verwarring van de hypothecaire boekhou
ding, mede ontstaan door ingewikkelde ver
nummeringen en een onoverzichtelijke admi
nistratie, verwaarloosde en foutieve door
halingen van hypothecaire inschrijvingen,
maakten verbetering van wetgeving en boek
houding en vernieuwing van de gedane in
schrijvingen noodzakelijk. De Wet van 5 juni
1878 bracht de totstandkoming van geheel
nieuw ingerichte inschrijvingsregisters, en
vorderde voor het eerst in de kadastraal-
hypothecaire geschiedenis een algehele ver
nieuwing van de hypothecaire inschrijvingen
binnen twee jaar, te rekenen vanaf 1 januari
1879. De nieuwe uitvoeringsvoorschriften
brachten het bekende register 69a, dat een on
derzoek naar de hypothecaire bezwaardheid
van een perceel aanmerkelijk vergemakke
lijkte.
Sedertdien heeft de administratie een sleep
van 85 jaren hypothecaire inschrijvingen
moeten meetrekken. Wat dit betekent kun
nen we slechts bevroeden; in de 25 Bewarin
gen bevinden zich 28000 inschrijvingsregisters
met naar zeer ruwe schatting ver over de
5 miljoen opgetekende hypotheken. In de af
gelopen acht jaar alleen al zijn in Nederland
880.000 nieuwe hypothecaire inschrijvingen
geboekt en 770.000 inschrijvingen doorge
haald. Alle originele borderellen van deze vijf
miljoen inschrijvingen liggen in de kluizen van
de Bewaringen, samen met de miljoenen toe
stemmingen tot doorhaling van de inschrijving
van hypotheken, welke door de schuldenaar
waren afgelost. Want belanghebbenden moe
ten in de gelegenheid kunnen worden gesteld,
in een bepaald geval na te gaan of het met de
pen door de „bladschrijver" ingeschrevene ook
klopt met het origineel, en in geval van roye
ment moet men in de gelegenheid zijn na te
gaan of dit royement door een bevoegde is
verzocht.
Hypothecaire inschrijving
Het is op deze plaats misschien instructief,
eens samen na te gaan hoe zulk een hypothe
caire inschrijving tot stand kwam. Een hypo
theek geldt in het algemeen tot waarborg van
de terugbetaling van een schuldsom en de be
taling van de bedongen rente. Tot de verkrij
ging van deze waarborg bedingt de hypothe
caire geldschieter een hypotheek op de on
roerende goederen van de debiteur. Wellicht
de meest „safe" vorm van waarborg intussen
en daarom zo verbreid, want vast goed kan
haast niet verloren gaan of meegenomen wor
den. Bovendien is hypotheek een zakelijk recht
dat voorrang heeft boven vele andere schul
den en dat gelding heeft tegenover ieder in
wiens handen het bezwaarde onroerend goed
zich bevindt, wie of hoe dan ook. De parate
executie is nagenoeg altijd mogelijk, zonder
voorafgaande beslissing van een rechter.
