n.g.l. congres
en
tentoonstelling
van
landmeetkundige
instrumenten
vrijdag en
zaterdag
12 en 13
november 1965
„musis sacrum'
arnhem
Noteert deze data in uw agenda's
64
doelmatigheid van de kadastrale kaart. Onge
twijfeld zal een dergelijke bladindeling een
niet onbelangrijke besparing van het aantal
bladen kunnen betekenen.
Jammer is dat in hoofdstuk VIII van de
nieuwe druk, zowel in de tekst als in model 16
weer de normbladen 117 en 616 zijn opge
nomen. De examenkandidaat dient te weten
dat deze bladen vervangen zijn door norm
bladen betreffende aanduidingen op tekenin
gen van bestaande situaties op schaal 1 2500
en groter. Ook kan in de tekst onderaan op
bladzijde 157 het niet vermelden van de in
1957 uitgekomen topografische kaart schaal
1 100.000 als een gemis gevoeld worden.
(Deze kaart werd uitvoerig besproken door Ir.
C. Koeman in het tijdschrift Kartografie nr. 1/
1958.)
Het onderwerp papierfabricage is te vinden
onder het hoofdstuk het materiaal waarop
wij werken. Door plaatsing bijna achter in het
boek zou dit onderwerp wel eens te weinig
onder de aandacht van de kaarttekenaar kun
nen komen. En juist bij het kaarteren op ma
chinaal vervaardigd papier, in tegenstelling
tot het oude handgeschepte papier, wordt de
tekenaar geconfronteerd met het niet-homo-
geen werken (d.w.z. het niet in alle richtingen
een gelijk percentage krimpen of rekken) van
het papier. De oorzaak moet gezocht worden
in het storten van de natte papierbrij op het
rooster van de papiermachine in de werkrich-
ting van de machine. De papiervezels komen
hierdoor hoofdzakelijk in de lengterichting
van de machine, dus van de papierbaan te
liggen. Onder de paragraaf over maatvastheid
vertellen de schrijvers hoe de papiervezels op
de vochtigheid in de lucht reageren. Het op
nemen van een schets en een korte beschrij
ving van de papiermachine zou de aantrekke
lijkheid van deze paragraaf stellig verhoogd
hebben. Tevens zou dan zonder twijfel tot uit
drukking komen dat de in de tekst gebruikte
begrippen lengte- en breedterichting bedoeld
zijn ten opzichte van de papierbaan in de ma
chine. De wijze waarop de papierbaan tot
vellen versneden wordt, bepaalt de richtingen
waarin een vel papier meer of minder werkt.
Het voorwoord van het boek Landmeetkundig
Tekenen bevat o.a. een loflied op de H.T.W..
gevolgd door een omschrijving van enkele
daarin behandelde begrippen als limiteren,
delimiteren, betrouwbaarheidsstrook, Rijks
driehoeksmeting, nauwkeurigheidsgebieden en
fotogrammetrie. De strekking van het boek is
echter eerder te vinden onder de inleiding van
het eerste hoofdstuk. Wanneer de schrijvers
daarin naar voren brengen dat men een com
plete handleiding voor het aanleren van land
meetkundig tekenen vergeefs in de vaklitera
tuur zal zoeken, dient gesteld te worden dat
hun pioniersarbeid, vastgelegd in 1946 door
een eerste, en in 1964 door een tweede, her
ziene druk, een goede start geweest is. Niet
alleen medewerkers bij de landmeetkundige
diensten van het Kadaster, maar ook de grote
groep beoefenaren van het landmeetkundig
tekenen buiten de kadastrale sector zullen
tijdens hun opleiding zowel als bij de uitoefe
ning van hun taak een belangrijke steun vin
den in dit, door de uitgeverij Argus" zo
prachtig verzorgde standaardwerk.
v. d. Br.
