Ervaringen met
het mechanisch
verwerken van
opnamegegevens
bij de
Koninklijke
Nederlandsche
Heidemaatschappij
141
door G. H. van der Vossen,
Koninklijke Nederlandsche
Heidemaatschappij
afd. Onderzoek
In 1961 kreeg de afdeling Onderzoek van de
Koninklijke Nederlandsche Heidemaatschap
pij van haar Directie de opdracht een onder
zoek in te stellen naar mogelijkheden tot ratio
nalisatie van de opnamewerkzaamheden.
Het resultaat van dit onderzoek was, dat de
eerste en de beste mogelijkheid lag in de ma
chinale verwerking van de waterpassing van
wegen en waterlopen. De elektronische reken
machine kon ingeschakeld worden voor het
uitrekenen van de waterpassing en tevens
voor het besturen van een tekenmachine. Ook
tachymetrische opnamen kunnen nu verwerkt
worden. Dit artikel zal beperkt blijven tot de
waterpassing. Ten behoeve van deze ontwik
keling werd de volgende werkwijze ontwor
pen:
1. Besturing van de reken- en tekenmachine.
2. Controle van de opname en van de
registratie.
3. Registratie van de opnamegegevens op
marksensingkaarten.
4. Opname volgens een vast schema.
Een uitvoerige beschrijving van het systeem is
verschenen in het tijdschrift voor Kadaster en
Landmeetkunde, 79e jaargang, nr. 3 en nr. 4
(1963) van de hand van ir. J. A. G. Roele-
veld.
Een inleiding is gepubliceerd in Geodesia 5e
jaargang nr. 7-8 pag. 216 (juli/aug. '63) door
M. L. Veen Ing.
Besturing van de reken- en tekenmachine
Een digitale rekenautomaat, zoals onze
„I.B.M. 1620" (fig. 1laat men werken door
middel van een lijst van reken- en stuurop-
drachten, gewoonlijk het programma ge
noemd, dat in codevorm wordt opgeborgen in
het geheugen van de machine.
In dit programma zijn tevens de stuurop-
drachten van de aangekoppelde tekenmachine
opgenomen.
De eerste opzet vSn het programma is in de
loop van de tijd bewaard gebleven. Tijdens
een proef met opname van wegen op prak
tijkschaal, met medewerking van district Gel
derland van onze Technische Dienst, bleken
enige ondergeschikte correcties nodig te zijn:
de keuze van symbolen, de opbouw van de
registratienummers. Na vergroting van de
Verder aangeduid met m.s. kaarten.
Marksensing is een systeem, waarmee met speciaal pot
lood aangestreepte cijfers machinaal omgezet worden
tot ponsingen.