Automatisering in de Landmeetkunde
302
Voordracht gehouden door Ir. A. G. Roeleveld,
Rekencentrum voor Techniek en Administratie van
de Koninklijke Nederlandsche Heidemaatschappij,
op het 3e N.G.L.-congres, 13 november 1965 te
Arnhem.
0. Inleiding
Het systematisch verzamelen en bestuderen
van oude postzegels en munten onder de naam
van filatelie, respectievelijk numismatiek, zal
u bekend zijn.
Deze onderwerpen hebben dan ook al een
historie achter de rug.
Minder bekend zal zijn, dat het nu reeds mo
gelijk is om aan verzamelkunde te doen op het
gebied van de automatisering.
Zo heeft Prof. Oberman een verzameling aan
gelegd van definities over het begrip automa
tisering en is reeds gekomen tot 171 omschrij
vingen.
Wanneer we dan ook discussiëren over de
automatisering in onze afdeling Landmeet
kunde, is het noodzakelijk even stil te staan
bij het begin op zichzelf.
1. Algemeen
Als definitie zou ik willen aanhouden, die,
welke is samengesteld door het N.I.V.E.
(Nederlands Instituut voor Efficiency).
Onder automatisering wordt verstaan: het
invoeren van produktiemethoden, meet-, con
trole-, administratie- en rekenmethoden, die
gebruik maken van zelfwerkende systemen,
machines, instrumenten, enz. Zelfwerkend''
betekent, dat zij gedurende zekere tijd geheel
of voor een deel zonder menselijke tussen
komst functioneren (definitie van het Ned.
Instituut voor Efficiency).
De automatisering wordt gezien als de jong
ste vorm van mechanisering, waarvan de defi
nitie luidt: ,,Het verschijnsel der toenemende
vervanging van de menselijke arbeidskracht,
door machines en andere technische hulpmid
delen.''
Kortheidshalve worden beide vormen om
schreven als:
1. Uitschakeling van de menselijke tussen
komst.
2. Vervanging van menselijke arbeidskracht.
Op grond van beide definities moet wat de
Geodesie betreft aan automatisering een wij
dere betekenis worden toegekend dan het in
schakelen van elektronische rekenmachines
voor de rekenintensieve onderdelen van een
totale bewerking.
Gaan wij na hoe bij automatisering tewerk
moet worden gegaan.
De eerste [ase zal moeten zijn het „geodetisch
proces" te splitsen in een aantal deelbewer
kingen. In de volgende fasen moet worden
nagegaan hoe deze deelbewerkingen ieder
voor zich sneller, beter en meer gecontroleerd
kunnen worden verricht.
Tot slot zal dan moeten worden getracht de
„geautomatiseerde" deelbewerkingen weer op
te nemen in een goed functionerend geïnte
greerd systeem"
Integratie: Het samenvoegen van werkzaam
heden tot een nieuwe eenheid van hoger orde
(integraal:
II. De deelbewerking van een „geodetisch
proces"
Hoewel op grond van grootte, gecompliceerd
heid en draagwijdte een onderscheid gemaakt
zou kunnen worden tussen processen uit de
hogere en lagere geodesie, kunnen in het al
gemeen de volgende deelbewerkingen worden
onderscheiden:
a. Het losmaken van het geodetisch proces
uit een groter geheel.
b. De inventarisatie en verkenning.
c. De voorbereiding en organisatie van de
meting.
d. De meetprocedure (inclusief de te gebrui
ken instrumenten).
e. De registratie van de meetgegevens.
