20
dingen aan te geven. Jammer genoeg had
nog slechts één gemeente deze werkelijk
gekaarteerd, zodat de indruk werd gewekt
dat de overigen nog niet goed weten hoe
zij leidingen moeten weergeven.
de kaarten waarop men het uitbreidings
plan van de gemeente vermeldt, geven niet
dit uitbreidingsplan als hoofdzaak, maar
als een van de vele, elkaar vaak moeilijk
verdragende, gegevens die op één tekening
zijn gezet.
6. Schets voor een opbouw en werkwijze
van de gemeentelijke landmeetkundige
dienst.
Gelet op alles wat hiervoor werd geschreven
over de gemeentelijke landmeetkundige dien
sten is het mogelijk en gewenst voor de op
bouw hiervan enkele principiële gedachten te
geven, waarvan men in de praktijk een nuttig
gebruik kan maken. Wij zullen daarbij de
diverse facetten behandelen, en trachten deze
zo goed mogelijk op elkaar af te stemmen.
6.1 Het personeel
Het is bijna onmogelijk over het aanwezige
personeel iets redelijks te zeggen, daar het
aantal landmeetkundige werkers dat nodig is,
te zeer van plaatselijke omstandigheden af
hankelijk is. Bovendien zal de toepassing van
de automatisering de verhouding tussen ter
rein- en kantoorpersoneel sterk beïnvloeden.
6.2 De instrumenten
Om in het terrein metingen te kunnen verrich
ten die aan de nauwkeurigheidseisen voldoen,
is het nodig dat de gemeenten beschikken
over een theodoliet voor metingen van de
tweede orde, in bijzondere gevallen een water
pasinstrument voor nauwkeurigheidswater
passingen. en een of meer waterpasinstru
menten voor de normale civiel-technische
doeleinden, zoals deze in 4.1 zijn opgesomd.
Mede gezien de steeds groter wordende ver
keersintensiteit op de wegen, zouden de land
meetkundige diensten groot profijt kunnen
trekken van een optische afstandmeter. Van
deze meetinstrumenten wordt tot nu toe te
weinig gebruik gemaakt.
Voor meting van stadsdelen is de fotogram-
metrie zeer goed bruikbaar. Volgens Duitse
ervaringen werkt zij sneller en is zij bovendien
goedkoper dan terrestrische terreinmeting.
Voor het bijhouden van de kaarten is de
laatstgenoemde methode het meest geschikt.
Voor het uitwerken van de metingen is het
gewenst te kunnen beschikken over een coör-
dinaten-netsjabloon, een rekenmachine, een
planimeter en een orthogonaal-coördinato-
graaf. Past men optische afstandmeting toe,
dan is een poolcoördinatograaf gewenst.
Hierbij dient te worden opgemerkt dat dit
alles betrekking heeft op de bestaande metho
den en geen rekening houdt met de automa
tisering.
6.3 De basiskaart
De basiskaart dient men het werd reeds
eerder vermeld te maken op schaal 1 1000.
Heeft men om enige reden bijv. voor het
maken van een leidingenkaart een afbeel
ding op groter schaal nodig, dan kan men van
de tekening 1 1000 een fotografische vergro
ting op schaal 1 500 of 1 200 maken; de
standaardafwijking in de afbeelding van de
terreinpunten op de kaart blijft nu gelijk.
Het is zeer gewenst dat de gemeenten naast
hun basiskaart 1 1000 kunnen beschikken
over de kaarten 1 2000 en 1 5000, om ver
der gebruik te kunnen maken van de kaarten
1 10000, 1 25000, enz., gemaakt door de
Topografische Dienst. Vooral de kaart op
schaal 1 5000 blijkt belangrijk en daarom
zeer gewenst te zijn.
Verbetering van de resultaten van het werk
van kadaster en gemeente kan men bevorde
ren door deze kaarten zo goed mogelijk op
elkaar te laten aansluiten. Hierbij geeft het
kadaster een inbreng met een sterk bepaald
karakter, de gemeente maakt van een gedeelte
hiervan gebruik en breidt dit uit in meerdere
richtingen.
Om deze gedachte zo effectief mogelijk te
gebruiken, kan men de verschillende terrein-
gegevens verdelen in enkele groepen, en deze
groepen op afzonderlijke foelies vermelden
om daarna door combinatie van foelies de
benodigde kaarten te verkrijgen.
Een, voorlopig althans, moeilijk punt is de
medewerking die het kadaster moet verlenen,
omdat zij, sterker dan nu het geval is, wordt
geïntegreerd met de gemeentelijke landmeet
kundige diensten. Gelet echter op de gunstige
ervaringen met deze methode in enkele Duitse
steden, waar men vergeleken met ons land
een belemmering minder heeft omdat het
kadastrale werk geheel door de gemeente
wordt verzorgd, zal men ook in ons land na
enige tijd tot het inzicht komen dat de hierna
uit te werken methode de meest doeltreffende
is en daarom praktische toepassing verdient.
Voor het verzamelen van de diverse gegevens
kan men bijvoorbeeld vijf foelies gebruiken;
zij kunnen dan elk het volgende bevatten:
