DE ELEKTRO-OPTISCHE AFSTANDMETER EOS UIT JENA Bij de tot nu toe bekende optisch-mecha- nische, resp. mechanische instrumenten voor lengtemeting, hebben zich de laatste jaren de elektronische afstandmeters gevoegd als nieuwste hulpmiddel der geodesie. Terwijl in de eerstgenoemde groep zonder grote moeite relatieve fouten van ongeveer 2,5 x 10"' (dub belbeeld-afstandmeting) en met zeer grote in spanning fouten van 3 x 10"7 (invardraden) te bereiken zijn, maakt de toepassing van elek tronische afstandmeters, met een weinig tijd vergende meting, een relatieve fout van 2 a 4 X 10~c mogelijk. De elektronische afstand meters bereiken daarmee een voor bijna alle werkzaamheden in de geodesie voldoende nauwkeurigheid. En dit met een belangrijke besparing in werktijd. De elektronische instrumenten hebben tot nu toe twee basisvormen, die zich onderscheiden door de aard van de gebruikte draaggolven. Terwijl de z.g. radio-afstandmeters met golf lengten van 10° tot 101cm werken, gebruikt men bij de elektro-optische instrumenten het zichtbare deel van het spectrum met golfleng ten van 10"5 tot 10"'cm. Door het verschil lend gedrag van de draaggolven ten opzichte van invloeden van de atmosfeer en het profiel van de te meten lengte (vorm en bedekking van de bodem), volgen als uiterste nauwkeu righeid van de elektromagnetische instrumen ten [3 cm -j- (2.10"° a 10"5) s], en voor de elektro-optische instrumenten 1 cm -f- 2.10° s). De elektromagnetische afstand meters ondervinden echter geen invloed van strooilicht (daglicht). Verder is de uitdoving door nevel of regen geringer, aangezien met het toenemen van de golflengte de uitdemping afneemt. Omdat het elektro-optische principe een gro tere nauwkeurigheid en zekerheid in zich draagt, stelde men zich bij Jenoptik Jena GmbH ten doel een elektro-optische afstand meter te ontwikkelen met een redelijk groot meetbereik overdag, daar dit voor het groot ste deel van de landmeetkundige werkzaam- 98 door Dipl.-Ing. H. Richter en Dipl.-Phys. H. Wendt, Jena Bewerking van de voordracht, gehouden op het 3e N.G.L.-congres te Arnhem, 13 november 1965. Afb. 1. De elektro-optische afstandmeter EOS met reflector.

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

(NGT) Geodesia | 1966 | | pagina 10