Het rekenen met behulp van lijnvergelijkingen 195 door Jvan der Zee, technisch ambtenaar eerste klas bij de landmeetkundige afdeling van de Dienst Openbare Werken en Volkshuisvesting te Dordrecht In een assenstelsel is een lijn bepaald door de coördinaten van een punt en het argument van die lijn. Deze bepalende gegevens kun nen gegoten worden in de vorm van een ver gelijking van de eerste graad met twee onbe kenden, X en Y. Figuur 1 In figuur 1 is A een gegeven punt, P een willekeurig punt en y het argument van de lijn Nu is cotg y wat men kan her Xp Xa leiden tot de vergelijking Yr XP cotg ip -|- YA XA cotg y. Omdat X,, en Yde coördinaten voorstellen van elk willekeurig punt van de rechte laat men de letter P weg en noemt men Y X cotg y -(- YA XA cotg y de lijnvergelijking van lijn Stellen we cotg y> p en YA XA cotg y> q, dan krijgen we als algemene schrijf wijze van de lijnvergelijking: Y pX -j- q. Het snijpunt van de lijn met de Y-as vinden we door substitutie van X 0; X 0, Y -\-q. We hebben met behulp van de lijnvergelijking de gegevensvan de lijn in één betrekking samengebracht. Het argument vinden we terug in p cotg y en de coördinaten van een punt in q, die de ordinaat van het snijpunt van de lijn met de Y-as voorstelt. De lijnvergelijking kan ook opgesteld worden uitgaande van tg y —^rr7> 9ebrui- i' A ken dan het snijpunt met de X-as in plaats van het snijpunt met de Y-as. In het artikel in de vorige aflevering van dit tijdschrift over het matenplan kwam reeds naar voren dat het gebruik van lijnvergelijkin gen de overzichtelijkheid van het rekenwerk bevordert. Bovendien zal blijken dat met be hulp hiervan diverse berekeningen eenvoudig zijn uit te voeren. In de eerste plaats geldt dit wel voor de be rekening van het snijpunt van twee rechten. Hebben we twee lijnvergelijkingen, dan zijn dit in. feite twee vergelijkingen van de eerste graad met twee onbekenden. Als we X en Y uit deze vergelijkingen oplossen, zijn de coör dinaten van het snijpunt gevonden. Ter illustratie een voorbeeldje:

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

(NGT) Geodesia | 1966 | | pagina 3