^GEMMAE FRISII
MEDICI ET MATHEMATICI»
De Radio Aftronomico Geometrico liberIn quo
multa qu* ad Geographia,Opticam,Geom«riam
Aitronomiam vniifs. (unt.demonrtrantur.
Iliuftrifï.Coinin de Feria dicatus.
Tiran» radios fimaro luicine ptrfirf
ster geformuleerd en een en ander is duidelij
ker gesteld.
Op „de Libellus de locorum volgde in
1539 de „U sus Annuli Astronomici, reeds in
1534 opgedragen aan Jean Khreutter, waarin
de perfectie wordt aangeduid, die Frisius met
dit instrument bereikte. De tekst is aangevuld
in 1540, 1545, 1548, 1575, 1581 en 1584.
Verschillende vertalingen van Cosmographia
en andere uitgaven zijn niet het werk van
Gemma Frisius, maar zeer waarschijnlijk van
zijn zoon (de enige die zich met de uitgaven,
verschenen in Antwerpen tussen 1561 en 1574
heeft kunnen bemoeien).
hoeksmeting. Gemma Frisius heeft zelf de op
meting verricht waaruit de kaart van het her
togdom Lotharingen ontstond (het stuk is niet
bewaard gebleven). Het voert ons te ver, de
methode van Frisius in zijn geheel te bespre
ken. Voor zijn tijd bereikte hij een grote nauw
keurigheid; deze bedroeg ongeveer: voor de
bases V2000 en voor de hoeken der driehoeken
2'. Er bestaat overigens een Nederlandse ver
taling van zijn „Libellum" en (bij Ad. Quete-
let) een Franse. Volgens R. Wolf, Geschichte
der Astronomieblz. 377, is deze idee van
hem anterieur aan die, door Sebastiaan Mün-
Het zou ons niet verwonderen, zegt F. v. Or-
troy, dat de auteur van Frisius' grondig her
ziene Cosmographia, uitgave 1581, Michel
Coignet zou zijn, Coignet, een mathematicus
en ingenieur, in 1549 te Antwerpen geboren
en aldaar in 1623 overleden en begraven. Hij
schreef o.m.: Nieuwe onderwijzinghe op de
principaelste puncten der Naugatien, Antwer-
30
i0&ff!f| flUlV» ww 9CWK9
Hoc Radio trrrascerium, ccrliqs «ucaftt*»
rnonofces radios, fydrrrast» taccSo
Cognote radio
CVM FMV1LÏGIO AD SB\ENNIVM,
Anrucrp.x apudGreg-BontiQ fub fcuto M-.hal
Louaoii a p udjVmtm Phakfumi.
Titelblad van Gemma Frisius „De radio astronomico
Geometrico liber" uitg. Antwerpen bij G. Bonte
„sub scuto Baselien Leuven, bij Petrum Phalesium
P. Phalèse)". Het wapen is van de graaf van Feria,
gegraveerd op hout.
Plan van eerste driehoeksmeting van Gemma Frisius
(blz. 156 van de verhandeling: libellus de
locorum describendorumgedrukt in 1548 te
Parijs bij Thomas Richard). De eerste druk is van
1530.
4-Orrttif
waittum
