grond. Men tracht er door het geven van een
aantal jaren belastingvrijdom deze bouw te
stimuleren.
In Columbia was reeds in de vorige eeuw de
verdiepingseigendom in zodanige mate aan
wezig, dat men deze in 1890 trachtte in een
aparte wet te doen regelen. De poging hiertoe
mislukte toen, maar een halve eeuw later had
men meer succes. De wet van 29 december
1948 voorziet nu in de materie; de inhoud
doet sterk denken aan die van Argentinië,
welke misschien als voorbeeld heeft gediend.
Ook Venezuela regelde enige decennia ge
leden de appartementseigendom in een afzon
derlijke wet. De Columbiaanse richtlijnen
vindt men erin terug.
Slechts een drietal landen in Zuid-Amerika
wijzen in hun wetgeving het instituut van de
propiedad horizontal uitdrukkelijk van de
hand, n.l. Bolivia, El Salvador en Costa Rica.
Noord-Amerika
Ondanks de omstandigheid dat de Verenigde
Staten van Noord-Amerika het moederland
zijn van de wolkenkrabbers, bestond er tot
voor kort niet de particuliere eigendom van
gedeelten van flatgebouwen. Deze laatste
waren op een hoge uitzondering na geheel
eigendom van één rechtspersoon, van een N.V.
o.d., van een coöperatie. Voor woongebouwen
kwam de coöperatieve vorm van eigendom
zeer veel voor. Bij deze soort van eigendom
was elke „bezitter" van een woondeel (een
unit) de eigenaar van een onverdeeld aandeel
in het gehele project. Elk lid van de coöperatie
is er eigenaar van een of meer aandelen en
heeft als „stockholder" van deze aandelen het
recht op het exclusief gebruik van zijn eigen
appartement, zijn garagedeel e.d. Hij draagt
bij in de lasten naar verhouding van zijn aan
delen. Deze vorm is dus vergelijkbaar met die
van Zwitserland, Zweden en Noorwegen en
ook wel met de particuliere wooncoöperaties
welke de laatste tien jaar in Nederland zijn
ontstaan. Deze van ouds bekende eigendoms-
vorm is evenwel in de Verenigde Staten vol
ledig overvleugeld door de „individually
owned units in multifamily structures", de
Condominiums. De naam is afkomstig uit
Italië, waar deze als „condominio" wordt ge
bruikt in de Wet op de Appartementseigen
dom van 1935. Het begrip evenwel van de
Condominium als geheel afzonderlijke eigen
dom van een ruimtelijk deel van een meer-
gezinsgebouw komt uit Puerto Rico. Dit wil
evenwel niet zeggen dat de stoot tot de schep
ping van dit nieuw soort eigendom uit het bui
tenland kwam. In de Tweede Wereldoorlog
was ten behoeve van de repatriërende Ame
rikaanse soldaten een Veteran Administration
Bill tot stand gekomen, op grond waarvan het
voor oorlogsveteranen (G. I. Men) mogelijk
was, op zeer voordelige voorwaarden onder
staatsgarantie een hypotheek te verkrijgen.
Die hypotheek werd echter alleen verstrekt en
gegarandeerd op de volle eigendom van een
afzonderlijk en op het Register's Office ge
registreerd perceel. Het zal duidelijk zijn, dat
de eigendom van aandelen in een woongebouw
hier niet onder viel. Het is de verdienste van
Carl Schlitt van de Home Title Guaranty
Company in New York City (in de U.S.A.
heeft men geen Bewaring der Hypotheken en
van het Kadaster, waar men op gemakkelijke
wijze de verscheidene titels van aankomst van
een perceel zelf kan nazien; daar kan men
bij Title Guaranty Companies en Title Insu
rance Companies zich verzekeren tegen even
tuele schade bij titelonzuiverheid), dat hij in
1947 de kat de bel aanbond. Aanleiding was
een aanvraag van een groep van twaalf G.I.
Men, om de aankoop, de bezwaring onder de
Veteran Administration Bill èn de registratie
van een „twelf-apartment house" in de 84e
Straat te New York, in de U.S.A. dè bekende
voorloper van alles wat met Condominium te
maken heeft. Onderzoekingen door Mr. Schlitt
van de wetten van de Staat New York brach
ten hem op het spoor van het bestaan van
horizontale eigendom in de vorm van Air
Space Rights. Als zodanig wordt dit al in 1916
genoemd. Met de wet in de hand werden nu
„air cubes" geconstrueerd, waarvan de gren
zen van betrokkenen ruimtelijk waren vastge
legd in eigendomsdocumenten, welke bij de
wet voor de landregistratie van een perceel,
van een „unit", zijn voorgeschreven. Door
deze manipulatie voldeed de „Air Space Unit"
aan de voorwaarden om te vallen onder de
werkingssfeer van de Veteran Administration
Bill.
De uitbreiding echter van wat wij de apparte
mentseigendom noemen, kwam via een toeval
lige omstandigheid tot stand. Omstreeks 1960
werd de hulp van de Verenigde Staten inge
roepen voor de financiering en de bouw van
appartementswoonblokken in ongekende om
vang in Puerto Rico, waarvan de eigendom en
de landregistratie was geregeld bij de Puerto-
ricaanse wet op de Propiedad Horizontal van
1958. .De. U.S. Senaatscommissie for Banking
and Currency welke hiervoor yrerd inge
schakeld vond in dit land zulk een goed
93
