Het optisch lood PZL van Jenoptik Jena
door A. van Milaan, Technisch Physische Dienst TNO-TH en
H. B. Emans, N.V. Philips, Technische Bedrijven.
theodoliet, zoals in figuur 2 is weergegeven.
Deze opstelling kan zeer nauwkeurig zijn bij
een stabiele ondergrond en geschikt bij inci
dentele metingen.
Enige jaren geleden bleek het, in verband met
enkele meetproblemen, gewenst te beschikken
over een optische verticaal met een automa
tische compensatie tegen kleine bewegingen
van het instrument zelf. Na overleg met Je
noptik Jena werd daartoe van een automa
tisch waterpasinsx.rume.rtt (Ni 007) het boven
ste pentagon-prisma (zie figuur 3 en 4) ver-
Om meetpunten verticaal omhoog of omlaag
over te brengen is een schietlood niet nauw
keurig. Door middel van diverse voorzorgen
is de nauwkeurigheid van een schietlood wel
op te voeren, bijvoorbeeld door een ornkap-
seling tegen luchtstromingen, doch dit maakt
echter de meetmethode niet eenvoudiger.
Een grote verbetering geeft een optisch lood
(figuur 1) of een verticale opstelling van een
197
Figuur 2. Een theodoliet opgesteld voor verticale op-
loding. Hierbij wordt gebruik gemaakt van haakse
oculair-verlengstukken.
Figuur 1. Een optisch instrument voor op- en afloden
zonder automatische compensatie.
