De nauwkeurigheid van dit resultaat zal dus
mede afhangen van de nauwkeurigheid waar
mede de idealisatie van het uitgestraald pa
troon geschiedt. Vergelijkt men de formule
het Lane-nummer volgens het uitge-
van
straald patroon voor een punt S:
L'
j ll(s)ds j L(s)ds j l3(s)ds k
(s de af te leggen weg der golffronten)
met dat volgens het kaartpatroon, waarbij l(s)
l, zodat L I (a b c) k, dan is
het duidelijk, dat de idealisatie tot het mathe
matisch patroon van confocale hyperbooltak-
ken alleen correct is, wanneer in het gehele
bestreken gebied de omstandigheden heersen,
die voor de golffronten een constante voort-
plantingssnelheid V ten gevolge hebben, im-
1 F
mers in de formule voor L wordt l
als een constante gehanteerd.
Kent men F, V en k, dan is het kaartpatroon
gedefinieerd, moeten l en k nog worden be
paald, dan is dit als volgt te bereiken.
Door middel van een conventionele terres-
trische methode wordt een plaatsbepaling
verricht van de ontvangstantenne S. Met de
aldus gevonden coördinaten worden de af
standen MS en SIS berekend, waarmede de
factor p a b c voor dit punt bekend is.
De gelijktijdig afgelezen decometerstand geeft
L aan, waarmede de vergelijking L pl k
twee onbekenden bevat.
Een dergelijke waarneming op een andere
plaats is nodig om de onbekenden te kunnen
oplossen. Overtallige waarnemingen zouden
in de veronderstelde ideale omstandigheden
geringe of geen discrepanties tussen afgelezen
en berekende lane-nummers behoeven te ver
tonen.
De praktijk is echter anders. De meest grove
verfijning in de idealisatie kan worden bereikt
door onderscheid te maken tussen voortplan
tingssnelheden der golffronten over land en
over zee, de eerste ligt in de buurt van 299400
km per seconde, de laatste van 299700 km
per seconde.
Het effect van deze onderscheiding bestude
ren we aan de hand van een gefingeerde situa
tie volgens fig. 12. Onderstellen we een pa
troon, gebaseerd op een voortplantingssnel-
heid over land volgens: L MSI SM
SSl)l k. Voor de punten S op zee zullen de
banen naar de Master M en de Slave Sl wor-
fonc/
den gesplitst in die over land MA en SIB en
die over zee AS en BS.
Men kan de goede formule voor het uitge
straald patroon L' verkrijgen door middel van
de volgende correctieterm in de formule voor
L nl.: L' (MSI SM SSI) l (SA SB)
X Al "b fe
ls SA SB, dan zal het kaartpatroon over
eenstemmen met het uitgestraald patroon; is
SA SB dan geeft het kaartpatroon een te
hoog lanenummer L, behoeft dus een negatieve
correctie, uitgedrukt door de faktor (SA
SB) Al en is SA SB dan wordt de cor
rectie aan het lanenummer positief.
In fig. 12 zijn getrokken meetkundige plaatsen
van punten met constante waarden voor SA
en SB, de absolute waarden van ieders invloed
op L is er bij aangegeven, verlopende van 0,05
tot en met 0,40. Door verbinding van punten
met gelijk verschil in deze waarden ontstaan
meetkundige plaatsen van punten, waarvoor
de aan te brengen correcties aan het landpa-
troon gelijk zijn. In fig. 12 komt men aldus tot
correcties van 0 tot 0,1 en 0,15 lane.
Met dit gefingeerde voorbeeld is een belang
rijke oorzaak van verschillen tussen uitge
straald en kaartpatroon geïllustreerd.
Voornamelijk voor Hi-Fix Groningen werden
241
A V
<?JCr
O.20
Af*
/A
3
S/ff. /Z
ca#/?ecr/£t/jb£/f roo/f pe rex*/
-{SA S3) P
