van de maatschappij. Ongenummerde onder
delen van kaarten zullen te naam gesteld die
nen te worden. Men neme verder een abonne
ment op die gemeentelijke raadsbesluiten die
namen van wegen betreffen. Momenteel wordt
een nieuwe gemeenteweg over gemeentegrond
niet door ambtshalve meting op het plan ge
bracht hoezeer hij ook voor de verkenning
van belang is: er is nl. geen „aanleiding" voor
de meting. Het is voorgekomen dat een stads
gracht die 50 jaar geleden gedempt was nog
steeds blauw ingekleurd op de netteplans
werd afgebeeld. Het nare is dat het publiek dat
inzage van dit soort plans krijgt automatisch
ook de actualiteit van het overigens voorge
stelde in twijfel gaat trekken, aangezien het
kadaster in zijn ijver om rechten te registre
ren topografisch wel eens gedesoriënteerd
dreigt te raken.
Negatief stelsel
Wat kunnen we nog meer van een toekomstig
gebruikskadaster zeggen? Analoog aan Hoge
Raad 1874 „Het feit dat men als eigenaar in
geschreven staat schept geen vermoeden dat
dit werkelijk zo is." blijve beoordeling van de
rechtmatigheid van geboekte gebruikers voor
behouden aan de rechtbank. Aangezien leu
gens mogelijk zijn is hier ook het negatieve
stelsel vereist, zodat de rechtbank de feitelijke
toestand kan laten prevaleren boven een fou
tieve inschrijving. Maar de hele maatschappij
heeft gemak van de „ingeschreven gebruiker",
gebruik als verkeersbegrip. Administratie van
jaarlijkse verhuur (zgn. teeltcontracten) die
nen achterwege te blijven. Gladiolentelers
b.v. huren van jaar op jaar op de vrije markt
stukken land die telkens ergens anders liggen
i.v.m. vruchtwisseling. De Plaatselijke Bureau
houder kent deze exploitaties omdat zij door
de bedrijven worden opgegeven bij de I mei
telling. Bij inzage van de C.B.S.-statistieken is
het mij opgevallen dat de bedrijfsgrootte prak
tisch ieder jaar iets anders is onder invloed van
huur, verhuur, inscharing e.d.
Wanneer er overigens recht buiten het grond
boek is, is het zaak dit te vinden, zodat er een
leemteloze descriptie ontstaat. De werkelijke
gebruikstoestand (esse in re) kan dan a la mi
nute in een perceelsgewijze legger (esse in in-
tellectu) worden afgelezen. Door een passend
systeem van voorschriften moet worden gega
randeerd dat de waarheid (adequatio rei et
intellectus) zo dicht mogelijk wordt benaderd.
Door een degelijke opsomming, schematisering,
rubricering en aanbrenging van een classifica
tie wordt de orde vergroot. Wir bringen im
Erkennen die Wirklichkeit hervor! We kennen
elk object slechts inzoverre het gedacht wordt.
De gehele rechtspraak, evenals de wetgeving,
is eerder rechtsconstatering dan rechtsvorming.
Ook een grondboek is een tabula rasa bij de
aanvang, een receptieve en passieve camera.
219
M. C. Escher, Dag en Nacht, 1938, houtsnede. Het ontstaan (de dag) en het tenietgaan (de nachtvan
pacht (het landmoet aan registers (de vogels) worden gebonden.
