IJkmetingen
ten behoeve van Hi-Fix patroon „Groningen"
door R. F. Veenendaal, Meetkundige Dienst Rijkswaterstaat.
Medio '66 is door de studiedienst van de
Rijkswaterstaat te Baflo een Decca Hi-Fix
chain in gebruik genomen voor het oostelijk
Wadden- en Eemsgebied.
Hoewel dit voor Nederland geen primeur
was, is dit elektronisch plaatsbepalingssysteem
tot nog toe het enige in het noorden van het
land.
Algemeen
Zoals vele technische vindingen, is ook het
systeem van radioplaatsbepaling gedurende
de tweede wereldoorlog in de belangstelling
komen te staan.
Was het in eerste instantie de bedoeling, de
navigatie tijdens oorlogshandelingen zeker te
stellen, na de oorlog kwam de ontwikkeling
voor meer civiel gebruik op gang.
Uit de groep navigatie-systemen ontwikkel
den zich de survey-systemen, waartoe onder
meer Hi-Fix behoort. Deze survey-systemen
kenmerken zich door een hogere graad van
nauwkeurigheid dan de navigatie-systemen.
Het was tot voor kort algemeen gebruikelijk,
om bij de plaatsbepaling t.b.v. de hydrografie
gebruik te maken van de sextant.
Men is dan uiteraard gebonden aan het zicht
en de weersomstandigheden, terwijl Hi-Fix
hier nagenoeg onafhankelijk van is. Behalve
voor bovengenoemde hydrografische opname,
wordt Hi-Fix ook gebruikt voor diverse wa
terbouwkundige werken als baggeren en steen-
storten.
Alvorens het aandeel van de Meetkundige
Dienst bij het in gebruik nemen van een Hi-
Fix chain te belichten, lijkt het mij noodzake
lijk het principe waarop Hi-Fix berust nader,
zij het summier, te bespreken.
Principe Hi-Fix
Aan het systeem ligt het uitzenden van drie
elektromagnetische golfvelden door middel
van drie zenders, nl. de Master en twee Slaves
(S.oost en S.west) ten grondslag.
Alle zenders gebruiken dezelfde frequentie.
Van het hierbij optredend periodiek verschijn
sel in de vorm van een wisselend krachtveld,
veroorzaakt door ieder der zenders, geeft
fig. 1 een meetkundig model te zien.
afstand (F) per tyV (t)
231
