Elektro-optische Afstandmeters
In het aprilnummer van 1968 sprak ik in deze
rubriek van een troefkaart die door Zeiss uit
gespeeld werd met de constructie van de elek
tro-optische afstandmeter SM 11. Met opzet
werd gezwegen over de hoogte van deze troef.
Na de internationale congressen met instru
mentententoonstellingen in Lausanne (foto-
grammetrie) en Londen (landmeetkunde), die
beide vorige zomer plaats vonden, kunnen we
concluderen dat er meer fabrikanten aan het
spel willen deelnemen. Ik zal de vergelijking
met het kaartspel niet verder doortrekken,
hoewel er voldoende aanwijzingen zijn, dat
ook het bieden voor de consument interessant
zal worden.
De elektro-optische afstandmeters, waarvan
tot dit jaar de Geodimeter de enige bruikbare
representant was, blijken voor het normale
landmeetkundige werk voordelen te hebben
boven de microgolfafstandmeters. De voor
naamste oorzaken waaraan dit te danken is,
zijn: a) Het werken met één instrument en een
aantal reflectoren in plaats van met twee in
strumenten. Hierdoor kan met één ope
rateur volstaan worden, er kunnen meerdere
opstellingen gelijktijdig verzorgd worden, de
snelheid van meten is groter, vervoerbezwaren
zijn minder, moeilijke opstellingen zijn beter
uit te voeren, b) De topografie speelt geen rol,
in tegenstelling tot de oorzaak van reflecties
bij de microgolf-apparaten, c) Er is minder
storing van het waarnemingsproces bij druk
verkeer, d) De waarnemingen zijn tot nu toe
betrouwbaarder gebleken, onder andere door
dat de vochtigheid van de lucht geen rol van
betekenis speelt. Nadelen zijn er ook: het kor
tere meetbereik en de gevoeligheid voor mist
en regen.
De voordelen zullen er toe geleid hebben, dat
meer fabrikanten zich aangetrokken voelden
tot de elektro-optische afstandmeters, waar
door men op dit ogenblik kan kiezen uit niet
minder dan 7 merken, waarvan enkele met
meerdere typen. Hiervan zijn er drie die op
de genoemde tentoonstellingen met verbeterde
(proto)typen kwamen: Geodimeter, Zeiss en
Mekometer. Verder waren er toestellen van
Wild, Askania, Tellurometer en Jenoptik Jena.
Het is nog te vroeg om een waarde-oordeel uit
te spreken of een grondige vergelijking te ma
ken. Toch lijkt het me nuttig ter informatie nu
reeds een korte karakteristiek van de appara
ten te geven en op enige verschillen te wijzen.
1. AGA Geodimeter, Model 6
Volledigheidshalve vermeld ik dit instrument,
waarvan er reeds meer dan tien in Nederland
in gebruik zijn, eerst. Het afstandsbereik blijkt
bij normale omstandigheden overdag 1,5 a 2
km te zijn. Doordat de golflengte van het ge
bruikte licht in het zichtbare deel van het
spectrum valt, kan die afstand 's nachts tot
het dubbele opgevoerd worden. Uit ervaring
wil ik nog wijzen op de grote voordelen die
het aanschaffen van een kwiklamp biedt: het
afstandsbereik wordt aanzienlijk vergroot en
op afstanden tot 2 km kan men bij minder
gunstige meteorologische omstandigheden toch
goede resultaten behalen. Men dient dan wel
over een lichtgewicht-stroomaggregaat te be
schikken.
2. AGA Geodimeter, Model 7T
(figuur 1 en 2)
In dit instrument, dat wat de afstandmeting
betreft berust op de principes van model 6, is
de mogelijkheid om horizontale en verticale
richtingen te meten ingebouwd. Voor lengte-
12
