Een oude Beklembrief
door M. L. Veen Ing.
Door een toeval kreeg ik van een bekende in
zage van de hierbij afgebeelde beklembrief uit
1791, waarvan de tekst als volgt luidt:
W. Wubbena, pastor, C. H. Gockinga, secre
taris der stad Groningen en de Zijlvest 1)
Lambert Jacobs, kerkvoogden des karspels
Noordbroek doen kond en betuigen met desen
openen en versegelden brieve dat personelijk is
gecompareert de Edele Kornelius Jans, die
mede voor deszelfs huisvrouw, de eerbare
Hemke Sickes compareerde, dewelke bekende
en beleed stedevast en onwederroepelijk ver-
kogt en overgedragen te hebben zulks doende
kragt deses) aan de Edele Reint Rotgerts en de
eerbare Sybrig Ockes Jöling, echtelieden, die
mede compareerden en verklaarden desen
koop te accepteren, het transport van het regt
ener vaste en altoos durende beklemmingh van
plus minus zeven deimatten 2) land dog zonder
de maat daarop te gedogen, gelegen in Noord
broek ter Hamrik hebbende tot naasten zwet-
ten :i) ten Noorden de Heerenweg, ten Oosten
Ayko Pieters, ten Zuiden het Diep en ten
Westen Sikko Mulder. Dese verkoop is ge
schied met alle lasten vrij- en geregtigheden,
lasten, servituten en zwarigheden, zo er reeds
op zijn of nog opgelegd mogten worden, ook
zo groot en klein, goed en kwaad als hetselve
land in zijn einden en zwetten is gelegen, alles
in voegen verkopers met zegel en brief kunnen
verdedigen en ook reeds door kopers op St.
Petri laastleden is aangevaart voor de summa
eenduisent tweehonderdvierenvijftig carolus-
gulden 11 stuivers (f 125411"te betalen
in twee egale termijnen waarvan het eerste ter
mijn ter summa seshonderd seven twintig caro-
lus gulden 5 stuivers 4 duiten op heden door
kopers is betaald gelijk verkopers bij desen be
kend te hebben ontvangen en daervoer in so
verre quiteert, het tweede termijn zal worden
betaald op primo mei 1792, blijvende egter den
eigendom van het verkogte tot de volle betalin-
ge aan de verkopers gereserveert. Voorts zal
door koperen jaarlijks op martini tot vaste huur
aan de kerk van Zuidbroek voor het gebruik
van dit land moeten worden betaald de summa
van vijf en dertig gulden, eerstmaal tot kope
ren last te verschijnen op St. Martinus 1791,
de geschenken wegens het uit en inboeken be
nevens de verzegelingskosten zijn alleen tot
kopers last, dog de verteering bij het maken
van deselve wederzijds half worden betaald
voor de vrije leverantie magting en waring van
het verkogte voor actieve schulden en aanspra
ken voor dato deses opgelegd stellen verkope
ren ten onderpand alle hunne vaste en losse
goederen met submissie als na regte. Doende
wederzijds afstand van alle regtsexeptiën en
beneficiën die desen enigsints mogten contra
riëren. In oorkonde der waarheid en tot ves-
tenis hebben opgenoemde comparanten desen
ter versegeling beleden en benevens twee ge
tuigen, specialijk hiertoe versogt met namen
de Edele Brouwer Luppo D. Theodori(s) en
de Edele Dirk Harms in der prothocolle ver
tekend en hebben wij, pastor en kerkvoogden
bovengemeld na desen met den prothocolle
vergeleken en accorderende bevonden onses
karspels hier beneden aangehangen en met on
ses naamsonderschrijving bekragtigd in dato
protocolle 1700 een en negentig, den 3 mei.
W. Wubbena C. H. Gockinga
Lambert Jacobs
Op de achterzijde van het perkament vinden
we tenslotte nog de volgende kwitering voor
de tweede termijn:
Onderschrevene bekeen van de E. Reint Rot
gerts en Sybrig Okkes Jöling, echtelieden, ont
vangen te hebben binnenstaande tweede of
laatste coopschatspenningen de somma ses-
hondert seven en twintig gulden 5 stuivers 4
duiten dito 627-5-4) waarvoor quitére, Zuid
broek den 9 maay 1792
Cornelius Jans
In deze akte is dus sprake van overdracht van
een recht van beklemming, een zakelijk recht,
dat ook thans nog veelvuldig in de provincie
Groningen voorkomt, maar daarbuiten prak
tisch niet bekend is. In ons Burgerlijk Wet
boek van 1838, zoals dat thans nog geldt,
komt met betrekking tot dit recht slechts een
enkele bepaling voor en dan nog niet eens in
36
