zien van de eigendom van onroerende goede
ren zijn in de verschillende grondwetten te
vinden. Zo is in de grondwet van Cuba (art.
91) de mogelijkheid geschapen, voor land
bouwgronden tot een maximumwaarde van
2000 pesos belastingvrijdom te verkrijgen.
Hiertoe moet het hoofd van de familie zijn
landbouwgrond tot familie-eigendom doen
verklaren, welke eigendom niet alleen vrij is
van de betaling van grondlasten maar boven
dien onvervreemdbaar, terwijl verjaring er
van niet kan plaats vinden. Te vergelijken
dus met b.v. de openbare wegen in Nederland
en met de grondeigendom van de Indiaanse
gemeenschappen in Peru, waar op grond van
art. 208 van de constitutie deze eigendom ook
niet kan worden vervreemd en niet kan ver
jaren.
Ook in Uruguay kent men blijkens art. 49
van de grondwet de „bien de familia", het
familie-grondbezit, waarvan de wettelijke
regeling betreffende de vestiging, de bescher
ming, het genot en de overdracht aan de ge
wone wetgever zijn overgelaten.
In El Salvador, waar (zoals reeds is gemeld)
met hulp van Duitse deskundigen een meer-
doelenkadaster in oprichting is, kan dit ka
daster mede dienstig zijn aan de toepassing
van art. 119 van de grondwet: „Kerken en
bijgebouwen zijn vrijgesteld van belastingen
op onroerend goed". En de grondregistratie
in Griekenland wordt wellicht gebruikt voor
de toepassing van art. 17 van de constitutie,
waarin is bepaald, dat speciale wetten het
eigendomsrecht en de beschikkingsmacht over
mijnen, steengroeven en archeologisch belang
rijke objecten zullen beperken.
Veel van dergelijke ondergeschikte punten in
de Constituties over de grondeigendom zouden
nog kunnen worden gereleveerd, b.v. dat in de
grondwet van Nicaragua (art. 245) zelfs is
bepaald dat de administratie van de Staats
eigendom cum annexis moet worden gevoerd
door het Ministerie van Financiën en Open
bare Kredieten; en dat art. 50 van de grond
wet van Portugal voorschrijft, dat de admini
stratie van de Staatsdomeinen in het moeder
land en de nabijgelegen eilanden behoort tot
de taak van het Ministerie van Financiën, uit
gezonderd in de gevallen waarbij dit bepaal
delijk aan een ander Ministerie is opgedragen.
Ietwat belangrijker voor onze beschouwing is
dan nog altijd art. 19 van de grondwet van
Brazilië waarin aan de Staat het recht wordt
verleend tot o.a. de heffing van belastingen op
land buiten de steden en op eigendomsover
drachten onder de levenden en bij vererving.
Met deze restrictie evenwel dat geen grond
belasting mag worden geheven op eigendom
men van minder dan 20 ha, welke door de
eigenaar zelve en zijn familie worden bewerkt.
Wat deze grondbelasting betreft is art. 125
van de grondwet van Canada (the British
North America Act van 1867) opmerkelijk:
„Noch land noch ander bezit van Canada of
van enige Provincie (hier te begrijpen als:
Staats- en Provinciaal eigendom) mag aan be
lasting worden onderworpen".
Laten we echter deze voor ons niet al te be
langrijke grondwetsartikelen voor wat ze zijn
en onze beschouwing eindigen met het aan
stippen van de constituties, die in zich alle
elementen bevatten waaruit de titel van dit
artikel is samengesteld: grondwet, grond
eigendom en kadaster.
Zoals reeds in het begin is vermeld, bemoeit
de grondwet van Mexico zich pagina's lang
met de eigendom van onroerend goed. Binnen
het raam van deze mededelingen zou het te
ver voeren, een overzicht van die grondwets
artikelen te geven. Een enkel detail evenwel,
dat zich met een facet van de landregistratie
bezig houdt: In hoofdstuk VI van het zeer
lange artikel 27 wordt vermeld dat de fede
rale- en staatswetten zullen vaststellen (elk in
hun eigen rechtsgebied) de gevallen in welke
de inbezitneming van privé-eigendom op
grond van het algemeen belang geoorloofd zal
zijn. Het bedrag dat wordt vastgesteld als
vergoeding voor het onteigende privaatbezit,
moet zijn gebaseerd op de waarde van dit
bezit, zoals deze is vermeld in de registers van
de „kadastrale- of belastingdienst" voor taxa
tiedoeleinden, hetzij dat deze waarde door
de eigenaar is opgegeven, hetzij dat deze eige
naar die geregistreerde waarde heeft geaccep
teerd door de betaling van belasting op basis
van die waarde.
Is de voornoemde grondwet de enige waar
het Kadaster is genoemd, de enige constitutie
waarvan een apart hoofdstuk is gewijd aan
land en „titel van aankomst" is die van West-
Samoa, een eilandengroep in de Stille Oceaan.
In bedoeld hoofdstuk worden de voornaamste
begripsbepalingen gegeven van de soorten van
grondeigendom die in West-Samoa zijn toe
gelaten. En in art. 103 van de constitutie is
bepaald dat er is een land- en grondboekrecht
bank, waarvan de samenstelling en bevoegd
heden met betrekking tot de „matai" titels en
de particuliere grondeigendom bij de gewone
wet worden geregeld. Bijzonder is mede art.
115
