aangepakt en uitgevoerd moeten worden. Zoals
gebruikelijk is deze bijeenkomst na overleg en in
samenwerking met de Nederlandse Landmeet
kundige Federatie georganiseerd.
Wij hopen, dat er van alle kanten veel belang
stelling zal zijn.
De commissie voor Rayonbijeenkomsten
in Zuid-Holland van het Nederlands
Genootschap voor Landmeetkunde,
E. Draisma (VMDR)
A. de Klerk (VTAK)
C. H. Stoute (VVL)
Op 17 november j.l. kwamen in het gebouw van
het Noordelijk Technisch Wegenbouwcentrum
bden van de NLF en het NGL uit de drie
noordelijke provincies bijeen voor een rayon
bijeenkomst, die georganiseerd werd in samen
werking met Olivetti Nederland N.V. en ge
wijd was aan de tafelcomputer.
Ir. J. de Boer van de Landmeetkundige Dienst
der gemeente Amsterdam hield een voordracht
over „De plaats van de tafelcomputer tussen de
elektronische rekenmachines en de grote com
puters". De spreker gaf een overzicht van de
momenteel op de markt zijnde tafelcomputers,
waarbij hij niet alleen de mogelijkheden be
sprak die de verschillende machines bieden,
maar ook de beperkingen die men aan het ge
bruik er van moet stellen.
Ten opzichte van de elektronische rekenmachi
nes heeft b.v. een Olivetti P 101 die in deze
bijeenkomst uiteraard de meeste aandacht kreeg,
als voordeel de programmeerbaarheid en de
mogelijkheid dit programma extern vast te leg
gen op magneetkaarten. In zo'n programma
kunnen logische beslissingen worden genomen,
waardoor de machine automatisch het pro
gramma kan onderbreken en weer vervolgen
op een ander, vooraf bepaald punt van het pro
gramma. Men kan deze mogelijkheid benutten
om een gedeelte van een programma meerdere
keren te herhalen, om verschillende program
ma's of sub-programma's te kiezen of wel deze
te laten kiezen door de machine aan de hand
van een bepaald rekenresultaat. Deze mogelijk
heden ziet men fraai gedemonstreerd bij een
berekening volgens de iteratie-methode. De
machine herhaalt telkens de berekening en ver
gelijkt de uitkomst met de vorige. De herhaling
gaat niet verder wanneer de uitkomsten gelijk
blijken te zijn of slechts een verschil opleveren,
dat kleiner is dan een van te voren in het pro
gramma vastgelegde tolerantie.
Ten opzichte van de grote computers heeft de
tafelcomputer als voordelen: niet groter te zijn
dan de meeste andere kantoormachines, ge
makkelijk programmeerbaar te zijn in een vlug
aan te leren eenvoudige lineaire programmeer
taal, ten allen tijde beschikbaar en gezien de
geringe uitgebreidheid van de meest voorko
mende landmeetkundige berekeningen ook goed
koper te zijn. Door de tafelcomputer als hulp
eenheid van de grote computer te gebruiken
kunnen ze elkaar echter uitstekend aanvullen.
Spreker uitte de wens, dat de capaciteit van de
tafelcomputers nog iets opgevoerd zou worden.
Dit zou dan niet in de eerste plaats gezocht
moeten worden in opvoering van het aantal
registers bestemd voor programma-instructie of
voor het opslaan van getallen, doch in een
meer uitgebreide interne programmering, zodat
men b.v. de goniometrische functies direkt zou
kunnen aanslaan op de machine, zoals bij een
enkel type reeds het geval is.
Het bezwaar dat de uit de machine komende
telstrook nogal onhandelbaar is in een archief,
terwijl men op de strook moet aantekenen
waarop de getallen betrekking hebben is bij de
nieuwe P 203 tafelcomputer van Olivetti onder
vangen. Deze machine heeft de mogelijkheid
een tekstomschrijving te geven en op formulie
ren te schrijven op van te voren vastgestelde
plaatsen.
Na de pauze werden de aanwezigen in de ge
legenheid gesteld kennis te nemen van de moge
lijkheden, die de Olivetti P 101 heeft, vragen
af te vuren op en problemen voor te leggen aan
de vertegenwoordigers van Olivetti.
Ir. W. H. de Vos sloot de avond met een woord
van dank aan de inleider en de demonstrerende
firma.
W. Houtman.
Op 11 november 1969 waren ongeveer 50
collega's aandachtige luisteraars en kritische
vragenstellers op de rayonbijeenkomst te Eind
hoven.
De heer Ir. J. de Boer gaf deze avond een uit
eenzetting over de mogelijkheden en de toe
passingen in de landmeetkunde van de tafel
computer „Olivetti P 101".
Na een korte historische beschouwing over de
ontwikkeling van de landmeetkundige reken-
Verslag rayonbijeenkomst
te Groningen
Verslag rayonbiieenkomst
Eindhoven
30
