is het gemakkelijkst wanneer van de af te beel
den lijnen de mathematische vergelijkingen be
kend zijn, zodat de computer zelf de benodigde
tussenpunten kan berekenen.
Het gebeurt echter ook vaak dat (een deel van)
het weer te geven ontwerp wordt gepresen
teerd in de vorm van een (grootschalige)
situatietekening waarin de ontwerphoogtes zijn
bijgeschreven. Dat betreft b.v. parkeerplaatsen,
rijwielpaden, oversteekplaatsen, in- en uitvoeg-
stroken, vluchtheuvels, slootkanten, lantaarn
palen, bebouwing en verkeersborden. In zo'n
geval moeten de coördinaten van grote aantal
len punten aan de tekening worden ontleend,
wat handwerk van niet geringe omvang met
zich kan meebrengen.
Tot de specifieke gegevens behoort alles wat
nodig is om één.tekening te definiëren. Dat zijn
de standplaats van de waarnemer, de oog
hoogte, de blikrichting, de tafereelsafstand en
eventueel de breedte van het beschikbare teken
materiaal. Zie nogmaals fig. 11, waarin al deze
grootheden zijn aangegeven. De bepaling en
vastlegging van al deze zaken vergt slechts
weinig tijd.
De tekeningen die m.b.v. een elektronische
tekenmachine worden vervaardigd, bevatten
afhankelijk van het gebruikte computerpro
gramma, de afbeeldingen van uitsluitend de
werkelijk zichtbare lijnen of wel van alle bij
de algemene gegevens opgegeven lijnen, de
zichtbare zowel als de onzichtbare. Zie fig. 12.
In het laatste geval moeten de tekeningen met
de hand worden geretoucheerd.
9. Conclusies
Aan het eind gekomen van deze voordracht en
het geheel overziend kan gesteld worden dat
de computer en de tekenmachine al bij een
respectabel aantal werkzaamheden van uiteen
lopende aard worden gebruikt. De computer
wordt zowel ingezet om uit slechts enkele ge
tallen een zeer groot aantal gegevens af te
leiden (van hoofdpunten van een as via detail
punten tot uitzetgegevens) als ook om een grote
hoeveelheid getallen sterk te comprimeren (vo
lumeberekening).
Het gebruik van de computer heeft meerdere
voordelen:
er wordt zeer veel handwerk bespaard;
de berekeningen kunnen (veel) sneller ge
reed zijn;
de alternatieve oplossingen worden even
tueel alle doorgerekend, wat in het verle
den door tijdgebrek bijna nooit mogelijk
was. Nu kan uit de meerdere mogelijkheden
een goede en verantwoorde keuze worden
gemaakt, wat tot verhoging van de kwaliteit
kan leiden;
de computer is in staat rekenwerk te ver
richten van veel grotere omvang en moei
lijkheid dan met de hand mogelijk is;
doordat de computer meer het detaillerings-
werk verricht, kan de ontwerper zijn aan
dacht schenken aan de grote lijn van het
ontwerp.
92
Fig. 11. Principe van het vervaardigen van een perspectieftekening.