Deze tentoonstelling was ingericht in de bijzalen
en wandelgangen van de Kongresshalle, waar
heen zich het congres inmiddels had verplaatst.
Er waren 45 exposanten, waaronder zeven bui
tenlanders (uit Engeland, Oostenrijk, Zweden en
Zwitserland). Zij hadden hun stands verdeeld
over 1600 m2. Geëxposeerd werden de laatste
snufjes op het gebied van elektronische afstand
meting, tekenmaterialen en reproductiemetho
den. Opvallend was het grote aantal elektroni
sche tafelrekenmachines van verschillende types.
Totaal dertien firma's waren op dit gebied ver
tegenwoordigd.
Indrukwekkend waren de in bedrijf zijnde
Graphomat Zuse en de Coragraph DC. Ook de
Tellurometer MA 100 was aanwezig. Deze is
uitgerust met een directe aflezing ongeveer 90
sec. na de meting.
De tentoonstelling werd gedurende de vier
dagen bijzonder druk bezocht.
Voordrachten
Kurt Pomplun hield een heemkundige voor
dracht ,,Van oud naar nieuw Berlijn", verlucht
met vele dia's. Een bijzonder interessant betoog
dat met een warm applaus werd beloond. De
volgende dag begon met een lezing van o. Prof.
Dr.-Ing. Kurt Marzahn uit Berlijn over „Statisti
sche methoden in de landmeetkunde".
„Meten door Openbare diensten bij een modern
bestuur" was de titel van de inleiding van Senats-
rat Dipl.-Ing. Günter Hübner, eveneens uit Ber
lijn. Deze inleiding was een pleidooi voor het
toepassen van de modernste methoden om de
grote hoeveelheid werk, die een snelle stedelijke
ontwikkeling met zich brengt, de baas te kun
nen. Kleinere diensten die niet zelf de zo kost
bare apparatuur hebben, zouden werk kunnen
uitbesteden aan instituten die wel over de mo
dernste outillage beschikken,
o. Prof. Dr.-Ing. Walter Seele uit Dortmund
begon zijn betoog over „Landmeetkunde in het
kader van stadsvernieuwing" met te wijzen op
de belangrijke plaats die als gevolg van de
vernielingen in de oorlogsjaren de stadsver
nieuwing na de oorlog op stedebouwkundig ge
bied is gaan innemen.
De bestaande kadastrale kaarten waren niet ge
schikt om te dienen als ondergrond voor het
intekenen van nieuwe stedebouwkundige plan
nen; topografische kaarten waren nodig op
schaal 1:1000, 1:500 en voor bepaalde doel
einden ook 1:200. Voor de vervaardiging van
nieuwe kadastrale kaarten waren veelal nog bij
metingen nodig.
Het is te begrijpen dat bij stadsvernieuwing die
in vele opzichten is te vergelijken met stads-
sanering, de grondverwerving een belangrijke rol
speelt. Aangezien de onteigening een moeilijke
zaak is, kan de nieuwbouw dikwijls niet zo snel
worden gerealiseerd als wel wenselijk is; ade
quate rechtsvormen zijn dan ook dringend nood
zakelijk.
De spreker vermeldde dat in de gevallen, waar
bij nieuwbouw op een oud perceel plaats vond,
zich vele gevallen van grensaanwijzing en grens
regeling hadden voorgedaan. Hij was tenslotte
van mening dat de steden zelf over de nodige
diensten moeten beschikken en zo weinig mo
gelijk dienen uit te besteden.
Albert Vietor uit Hamburg sprak over „Betere
stedebouw door betere eigendomsvormen". Hij
begon met de vermelding dat naar verwachting
in 1980 60% van de mensen in Duitsland in de
stad zouden wonen.
Er is een grote versnelling te constateren in de
bevolkingstoename van de steden. Gevolg: te
weinig woningen, te kleine ziekenhuizen enz.
enz.
Of bij de nieuwbouw de nodige snelheid betracht
kan worden hangt voor een deel af van de
medewerking van de grondeigenaren.
In dit verband meende spreker, dat elke parti
culiere grondeigenaar het zijne moet doen ter
wille van de gemeenschap.
Vroeger was eigendom een vorm ter verzeke
ring van de oude dag; door de betere sociale
maatregelen komt tegenwoordig het levenson
derhoud op latere leeftijd niet meer in gevaar
als men z'n eigendom verkoopt.
Maar al te vaak vormen de rechten van de vele
eigenaren en onenigheid over de prijzen bij de
onderhandelingen een belemmering in de ont
wikkeling van de stad; de gelegenheid tot grond-
speculatie wordt bovendien hier en daar gretig
aangegrepen.
De huidige bepaling, dat de eigenaren van een
klein perceel bij stadsvernieuwing kunnen eisen
in de vernieuwde stad eenzelfde oppervlakte te
rug te krijgen is een grote hinderpaal. Bij nieuw
bouw wordt tegenwoordig immers op veel groter
schaal gewerkt.
Sedert 1962 zijn in Berlijn gebieden aangewe
zen, waarin saneringsmaatregelen zullen worden
genomen, die in totaal 56000 woningen om
vatten.
In de zes saneringsgebieden met een gezamen
lijke oppervlakte van 449 ha liggen rond 2400
in aanraking komende percelen. Tot dusver
hebben zich slechts 19 eigenaren van samen 62
percelen bereid verklaard langs minnelijke weg
aan de sanering mee te doen. Nog geen parti-
334
