Er is ook een ander codesysteem ontwikkeld, dat
enkele voordelen biedt. Vormt men een groep
van acht bits (octet of byte genoemd) dan kan
men hierin twee decimale cijfers onderbrengen.
Bundelen we nu vier octetten (soms spreekt men
van octaden) in een woord dan kan dit woord
acht decimale cijfers bevatten.
Het grote voordeel is hierbij, dat er geen om
zetting gedaan behoeft te worden van decimaal
gecodeerde getallen naar volledige binaire ge
tallen, wat voor de machine een besparing aan
tijd betekent.
Natuurlijk kunnen deze machines met byte
structuur ook zuiver binair werken, waarbij een
computer met een woordlengte van vier bytes,
dat is 32 bits, binair cijfers kan verwerken tot
232—1 4294 967 296 1. Al deze rekenkun
dige methoden werken met een vaste komma
plaats per programma, bijvoorbeeld zes cijfers
achter de komma. Er blijven dan een beperkt
aantal cijfers voor de komma over. De praktijk
is, dat voor technisch rekenwerk met deze me
thode niet voldoende geldende cijfers verkregen
worden. Ten behoeve van die toepassingen,
waarbij men met zeer hoge en tegelijk zeer
kleine waarden moet werken, is de drijvende
komma (floating point) techniek ontwikkeld.
Het is helaas niet mogelijk binnen het kader van
dit artikel alle gangbare methoden uitvoerig te
bespreken. Willen we niet alleen cijfers doch
ook letters en een aantal tekens weer kunnen
geven dan zullen we minstens zes bits moeten
reserveren. Hiermee zijn 2ö 64 combinaties
mogelijk. Bij het punt van uitgang, de invoer
van de gegevens voor de computer, zagen we
dat de machine betrekkelijk eenvoudig een twee
waardige situatie kan onderscheiden. Alle gege
vens kunnen in een zes of acht bits code omge
zet worden voor ze in de rekeneenheid terecht
komen. Deze eenheid is de eigenlijke computer
en wordt centrale verwerkingseenheid (central
processing unit, CPU) genoemd, vaak afgekort
tot CVE.
2-4 Informatiedragers en I/O apparatuur
De ponskaart is het meest bekende en meest
gebruikte medium. Hoewel allerwege naar mid
delen wordt gezocht om de ponskaart te ver
vangen is dit voorlopig nog een onmisbaar in-
voermedium.
In fig. 7 ziet U een ponskaart met daarop de
hollerithcode. Er zijn 12 plaatsen boven elkaar
waar een gaatje geponst kan worden. Per pons
kaart kunnen 80 kolommen naast elkaar geponst
worden, wat betekent 80 characters per kaart.
Onder een character wordt verstaan een cijfer
een letter of een teken. Op een ponsmachine
uitgerust met een toetsenbord worden de kaar
ten aangemaakt. Daar dit toetsenbord anders is
ingericht dan een normale typemachine kan men
moeilijk typistes dit ponswerk laten doen. Mo
menteel zijn er in Nederland enkele duizenden
meisjes belast met het overbrengen van hand
geschreven of getypte informatie op ponskaar
ten. De ponskaart dateert van vóór de opkomst
der computers, ze werd door H. Hollerith
(1860-1929) in de jaren 1890 ontwikkeld. De
benutting van de ruimte op de ponskaart is
verre van optimaal. De hoeveelheden ponskaar
ten vormen qua gewicht en omvang voor een
computercentrum vaak een probleem. Omdat
deze kaarten in talloze machines toegepast wor
den is het te begrijpen dat men deze vorm en
code uit uniformiteitsoverwegingen niet heeft
willen loslaten.
/IET JANSE RÖBÊRTSCHÜÖL AMSTERDAM £A
II I I II II I I II I
I I I II I III I I I
Vy
325
000|0 000|0000 0 00||00 000000 110000000000000000000000 0000000 000000 0000 0000000 0000 00
I 7 1 4 S I 1 I 10 n 17 U M IS 17 10 14 20 71 72 71 74 75 24 77 21 34 10 31 37 13 34 35 34 17 14 14 40 41 «2 «3 44 45 «4 47 44 44 50 51 57 S3 S« 55 54 57 SI S4 40 II 4? 41 44 SS 14 17 44 44 70 71 72 71 74 75 74 77 74 74 10 j
i ui i ui i H m m i m 11 ill n 11 m i m i n ii 1111 ii 11111 in in 111111 ii 111 i111111
22222222|2222|222|22222222|2222222|222222222222222222222222222222222222222222222N
333|333333333333|3|333|3333|3333333333333333333333333333333333333333333333333333w
♦444444444444444444444444|4444|4|44444444444444444444444*44444444444444444444444
SS|5555|5|5555|5555555555S55|555555S5555555S555555555S5555555555555S555555555555
666666666£66lSB6666Bll6EE6EB66B66B66666B6B6f£6B666666666666666666666666666666B66R
1 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 2 7 7 7 7 7 7 7 1 VI11J 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 7 2 7 7 7 7 7 7 7 7 J ïj
I i III III ill I I I 8 8 I 81 9 8 U 8 8 18 I II 8 I I I I B I 8 8 8 B 111 1 8 8 8 8 8 8 I B 8 8 II «1 8 8 I 1 1 8 8 I I 8 I 3
I I I 4 I J I 10 II 17 13 >4 B 17 14 20 21 22 23 24 25 24 27 24 24 10 11 12 31 34 IS II17 II 34 4 0 41 47 43 44 45 «4 «7 «4 44 5TSI 57 S3 44 55 54 57 54 54 40 II12 4114 IS 4417II 14 70 71 72 73 74 75 74 77 74 74 40
9|999999999|999|9999999999999|99999999999999999999999999999999999999999999999999U
Fig. 7. Ponskaart.