Een oriëntatie over middelgrote
computersystemen (III)*
door Ph. J. J. Baart, technisch hoofdambtenaar aan het Centraal
Teken- en Opleidingsbureau van het Kadaster te Apeldoorn.
SOFTWARE
3-1 Het informatieverwerkend systeem
Een informatieverwerkend systeem bestaat uit
een groep personen, aangevuld met eenvoudi
ge hulpmiddelen of meer gecompliceerde com
puters met bijbehorende programma's, die voor
de systematische verwerking van administra
tieve-, technische- of wetenschappelijke gege
vens zorg draagt.
Onder systematische verwerking wordt ver
staan het verwerken door toepassing van
vooraf nauwkeurig bepaalde procedures en be
slissingspatronen.
Om dit toe te lichten noem ik als voorbeeld
een postorderbedrijf, dat de beschikking heeft
over een computer. Men zal dagelijks alle bin
nenkomende opdrachten administratief willen
verwerken. Alle gegevens van deze orders
worden voor de machine toegankelijk lees
baar gemaakt, bijvoorbeeld door verpon-
sen. Zo ontstaat een bestand of verzameling
van alle dagorders van die dag.
Van vorige dagen heeft men uit deze bestan
den-dagorders een naam, adres, woonplaats
bestand opgebouwd.
De computer kan nu nagaan welke binnenge
komen orders afkomstig zijn van reeds eerder
als klant ingeschreven personen en welke or
ders van nieuwe klanten zijn. Het postorder
bedrijf zal namelijk een aantal persoonsgege
vens verzamelen en op een magneetband op
slaan. Een verzameling op één artikel of één
persoon betrekking hebbende gegevens noemen
we een record. Uit computertechnische over
wegingen moet zo'n record niet te groot wor
den. Gangbaar zijn de lengten tussen 80 en
800 posities.
Een record wordt onderverdeeld in rubrieken.
De volgende rubrieken kunnen in ons voor
beeld gebruikt zijn:
1Achternaam.
2. Voorletters.
3. Adres.
4. Woonplaats.
5. Credietwaardigheid.
6. Datum van de laatste bestelling.
7. Credit bedrag.
8. Laatste ordernummer, enz.
In ons programma laten we alle adressen van
mensen die niet credietwaardig zijn, op voor
bedrukte brieven plaatsen, waarin staat dat de
order niet uitgevoerd zal worden. Deze brieven
worden in vensterenveloppen naar de betref
fende cliënten gestuurd. Met de overige orders
gaan we verder. Hieruit worden de verzend
lijsten samengesteld met de etiketten voor de
pakjes en de rekeningen. Bovendien is het
makkelijk te begrijpen dat met deze gegevens
de voorraadadministratie via voorraadbestanden
op magneetband bijgewerkt kan worden. Hier
uit signaleert de computer door middel van
de printer welke voorraden beneden een be
paald minimum dalen, eventueel kan tegelijk
een bestelbon voor de toeleveringsbedrijven
worden samengesteld. Ook omzetoverzichten
en statistische gegevens omtrent de financiële
situatie van het bedrijf kunnen worden verkre
gen. Door dit soort gegevens met die van vo
rige maanden door de computer te laten ver
gelijken kunnen we op lijsten of zelfs in gra-
fiekvorm analyses krijgen omtrent trends in de
verkoopcijfers van de diverse artikelen of groe
pen artikelen. Deze cijfers zijn van groot be-
62
De voorgaande delen zijn gepubliceerd in Geo-
desia 1970-9 en 1970-11.
