Deze formule, met een evenknie, wordt veel ge bruikt om de coördinaten van een snijpunt te berekenen op een rekenmachine met een om wentel ingsregister. Om twee redenen moet tegen het gebruik van deze formules worden gewaarschuwd. Ten eerste vanwege het losbandig karakter van tangenten en cotangenten. Daar deze functies niet zoals sinussen of cosi nussen aan een eindige limiet gebonden zijn, kun nen zij verantwoordelijk zijn voor te grote af- rondingsfouten in het eindresultaat. Ten tweede is het type formule, hoewel erg han dig, gevaarlijk in het gebruik omdat fouten in de tussenposities, yc in bovenstaande formule, niet altijd worden opgemerkt en dan tot een foute uitkomst leiden zonder dat verder iets on regelmatigs tijdens de berekening is geconsta teerd. Hiervoor werd voorgesteld het eindresultaat te controleren met derdegraads determinanten voor Voor praktisch gebruik is het veel handiger hiervoor de formules (2) te gebruiken, daar im mers Zai> en Zcd bekend zijn. Ook dan kan met benaderingen gewerkt worden. Stel xp x'p v en yp y'v w is nu dan is dab Zodat Zab Z ab dab. De gehele bewerking met zijn controlebereke ningen bevat dan uitsluitend tweedegraadsdeter minanten, optellingen en aftrekkingen zodat zij op vrijwel alle rekenmachines is uit te voeren. Tenslotte volgt hierna dan de toepassing in de praktijk. Gegeven zijn de punten A, B, C en D en ge vraagd zijn de coördinaten van het snijpunt van AB en CD. X A 14,37 8,24 B 53,78 37,13 Z 39,41c 28,89, 90,4109, 30,67, —23,93, —1652,2993, D 59,14 7,73 D 1829,14 C 28,47 31,66 Dx 67890,05 P 37,11 24,91 D,, 45571,41 x'p y'p Eerst worden de coördinatenverschillen bere kend en gecontroleerd. Daarna wordt achtereenvolgens berekend: 14,37 39,41 8,24 28,89 53,78 39,41 37,13 28,89 90,4109 59,14 30,67 7,73 23,93 28,47 30,67 31,66 23,93 1652,2993 D 39,41 30,67 28,89 23,93 1829,14 D, 39,41 90,4109 30,67 1652,2993 67890,05 28,89 23,93 90,4109 1652,2993 45571,41 115 dal) SIt dcy. Zab Z ab x p y p %ab yab V W Xnb yab Xp yp V W Xab yab %ab yab Xab yab Zab Zcd Dy

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

(NGT) Geodesia | 1971 | | pagina 15