bepaalde rechten. We bekijken weer de stelling van het gemiddelde. f[x0, xj in de 4e kolom heeft de betekenis van tangens van de raaklijn in een punt van de kromme ergens tussen x() en x-jSchuiven we nu x1 over de kromme naar x0 tot ze samenvallen, dan ligt het punt tussen xQ en x1 dus in het punt x0, de lengte van de kromme is dan ook 0. De raaklijn aan een kromme met lengte 0, dus aan een punt, kan elke stand hebben. Schrijven we dus in onze tabel het punt waarin de kromme moet raken twee keer op, dan mogen we voor f[x0, x0\ de tangens van de rechte invullen. Hebben we dus een dwangpunt met voorgeschreven raaklijn, dan schrijven we dat punt in de tabel gewoon twee keer op. In de vierde kolom noteren we dan de tangens van die raaklijn. Een polynoom is een tamelijk handelbare ver gelijking. Het is mogelijk om in elk willekeurig punt de kromtestraal te berekenen met de In ons voorbeeld in het punt B (l;1/2) van y i/2 x- V (1 l2W o,ÖTT.U R j- 2y2. Het berekenen van x- en y-waarden (uitzetmaten) gaat eenvoudig. Het is ook mogelijk de lengte van de kromme formule R V l 0Q« ]3 te berekenen volgens L y 1 (y')2 dx, J maar als de graad van het polynoom groter is dan 2, is deze integraal niet eenvoudig. We zullen nu een voorbeeld berekenen met grotere getallen. Gegeven in R.D.-coördinaten de punten: (zie fig- 3) A: —53499,721 —46415,023 B: —53330,250 —46398,165 C: —53280,355 —46358,972 P: —53347,500 —46392,500 Gevraagd: Een kromme te berekenen die de rechtstanden AB en BC raakt in A en C en die door het dwangpunt P gaat. We kiezen een plaatselijk stelsel met de oor sprong in A en als x-as de rechte AB. We be rekenen nu de voetpunten en loodlijnen van P en C op AB. (zie hiervoor Geodesia 1966-3). We berekenen deze waarden „overdreven" nauwkeurig om in onze tabel voldoende signifi cante cijfers te hebben. De resultaten in het plaatselijk stelsel zijn: tg AB is 0 A (x0) 0 P (x3) 153,7029 C (xo) 223,8369 B 170,3074 0 7,3447 34,0616 0 tg BC is 0,6363145555 205 A Figuur 3

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

(NGT) Geodesia | 1971 | | pagina 13