gedaan moeten worden, is het duidelijk dat de
registratiesnelheid een niet te verwaarlozen fac
tor is.
De EK 8 is hier dus duidelijk in het voordeel.
Bij de EK 8 is apparatuur te koop welke na
instelbare tijdsintervallen of instelbare x-, y-
en z-verschillen automatisch een registratie
cyclus start, maar men heeft er bij de Meetkun
dige Dienst voor gekozen dat de waarnemer
bepaalt waar en wanneer hij een registratie
doet.
Hoewel het kaarttekenen met deze manier van
werken bijna geheel geautomatiseerd is, blijft
de waarnemer toch het uiterlijk, en, afhanke
lijk van de gevraagde kaartinhoud, de hoeveel
heid informatie welke de kaart zal bevatten,
bepalen.
Het ziet er naar uit dat de digitale kaart zal
uitgroeien naar een snelle methode van kaart
tekenen en de fotogrammetrische registratie-
apparatuur, in welke vorm dan ook, zal daar
een onmisbare schakel in zijn.
Instrumenten
bij de afdeling
fotogrammetrie
door A. D. Baars, opzichter voor bijzondere diensten.
In de publicatie, ter gelegenheid van het 25-
jarig bestaan van de Meetkundige Dienst, van
16 oktober 1956, schreef het toenmalig Hoofd
van Dienst, prof. van der Weele, thans Direc
teur van het ITC reeds: „Het is te verwachten
dat aan dit instrumentarium (fotogrammetri
sche instrumenten) in de toekomst nog wel uit
breiding gegeven zal moeten worden, daar de
toepassingsmogelijkheden zich nog steeds uit
breiden". Deze visie is juist gebleken. De foto
grammetrie de wetenschap die zich bezig
houdt met het meten in foto's, of meetkunde
van het door het licht geschrevene is inder
daad als methode in de landmeetkunde een
steeds grotere rol gaan spelen.
Naast de grote vraag naar kaarten in verband
met vele nieuwe werken (wegenbouw, tunnel
bouw, bruggen, deltaplan en waterwegen), die
vooral tijdens de hoogconjunctuur in versnelde
mate werden aangepakt en de economie van
de methode, zal ongetwijfeld ook de toegeno
men ervaring van invloed zijn geweest. Door
de gestadig toegenomen toepassing bij water
staatswerken is de fotogrammetrie beter bekend
geworden en in brede kring ingeburgerd.
Mede gezien de mogelijkheden en de resultaten
staat men er niet vreemd meer tegenover. Dat
de resultaten in de afgelopen jaren nog ver
beterd zijn, is te danken aan een beter inzicht
in een juiste keuze van de vliegschaal aangepast
aan het doel van de kaart en aan de hogere
nauwkeurigheid van de moderne instrumenten.
Instrumentarium
De Meetkundige Dienst was in 1956, het jaar
van het 25-jarig jubileum, in het bezit van de
in het onderstaande schema aangegeven instru
menten.
Wijzigingen in het instrumentarium
De eerste verandering was het buiten bedrijf
stellen van de lichtpuntapparaten (De Koningh)
omdat het „tropische" kleinschalige werk
(Nieuw Guinea) afliep. In 1964 verdween de
Wild A5, die vervangen werd door een Wild
A8.
De beide radiaaltriangulatoren (met behulp van
de radiaaltriangulator kan men richtingen op
257
INSTRUMENTARIUM 1956
JZ
I
instr grootschalig werk instr. kleinschalig werk
C4 Zeiss stereoplanigraal
C8 (Zeiss stereoplanigraal
AS (Wild autograaf)
A7 (Wild autograaf
Santoni stereosimplei lü
3 A6 (Wild autograten
andere instrumenten
Figuur 1.
