in het kader der ontwikkelingssamenwerking
van bijzonder belang is.
Ontwikkelingshulp is ook regelmatig verleend
langs andere wegen, hetzij door het geven van
technisch advies voor topografische en thema
tische kaarteringen, hetzij door deskundigen be
schikbaar te stellen voor de uitvoering van
„pilot projects".
Dit overzicht toont aan hoe het ITC zich heeft
ontwikkeld tot een internationaal instituut waar
de technische opleiding is uitgebreid tot weten
schappelijke vorming. Deze is gebaseerd op het
academische patroon van onderwijs en onder
zoek, een ontwikkeling die gunstig voor de ont
wikkelingslanden mag worden genoemd, omdat
zij recht hebben op goed voortgezet onderwijs
Inleiding
Rotterdam, de stad die met zijn haven en
industriegebied terecht vaak het onderwerp is
van discussies over milieubeleid, geeft in veel
opzichten stof tot beschouwingen. Het zou zeker
aanbeveling verdienen om meer aandacht te
besteden aan onderwerpen die niet beperkt
blijven tot de specifieke technieken van de land
meetkunde, maar in dit artikel beperken wij ons
toch maar tot een specifieke en voor een haven
karakteristieke meting, die onlangs door de
afdeling Landmeten van de Dienst van Ge
meentewerken van de stad Rotterdam is uitge
voerd. Er werd mij gevraagd iets over deze
meting te schrijven, waarbij de positie van een
supertanker (de „Evgenia Chandris") door
voorwaartse insnijding met tussenpozen van
één minuut in plaats bepaald werd tijdens het
laatste gedeelte van de vaarroute tot het mo
ment van afmeren aan een steiger van de B.P.
in de 6e Petroleumhaven van het Europoort-
gebied. Het was een aantrekkelijke meetop-
en betrouwbare informatie over nieuwe tech
nologische mogelijkheden. Belangrijke aspecten
van het fotogrammetrisch onderzoek zijn de
ontwikkelingen op het gebied van systems en
gineering en van de computer-technologie; het
onderzoek op het gebied van foto-interpretatie
heeft een belangrijke uitbreiding gevonden op
het terrein van de remote sensing, waar ther
mografie en het gebruik van radar zijn gevoegd
bij dat van false colour en infrarood fotografie.
De opleiding aan het ITC is voortdurend gericht
op de kennisoverdracht van kaarteringsmethoden
en technieken afgestemd op de behoeften der
ontwikkelingslanden. Als zodanig vervult het
instituut een belangrijke rol in de ontwikkelings
samenwerking.
W. G. L. de Haas
dracht, waarvan de uitvoering met een ver
heugend resultaat werd bekroond.
Doel van de meting
Sinds enige jaren is Europoort toegankelijk voor
de zogenaamde „supertankers", een verzamel
naam voor schepen van zo'n 200.000 ton of
meer. Het zal duidelijk zijn dat het vanwege
de grote massa van deze tankers een waar
kunststuk is om ze een haven binnen te manoeu
vreren en vooral om deze gevaarten veilig af te
meren aan een steiger.
Als men zich realiseert hoe groot de ont
wikkelde energie wel is (de hierop van toe
passing zijnde formule uit de kinetica luidt:
y2 mv-), laat het zich denken dat er al bij een
geringe snelheid v van de tanker een enorme
energie aanwezig is, die in staat is om een
steiger zo niet volkomen te vernielen dan toch
ernstig te beschadigen. Bij de botsing treedt er
een plotselinge piekspanning op binnen de
Onderzoek naar de veiligheid
van een haven
bij het afmeren van tankers
door H. Stegeman, technisch ambtenaar B bij afdeling Landmeten
van Gemeentewerken Rotterdam.
13
