SCHWEIZ
Voor iedere hoek is deze afwijking nu wel heel
gemakkelijk te berekenen.
Is a 100 gr, dan is ac 1,14 mm per
1000 meter;
is a 133 gr, dan is ac 1,32 mm per
1000 meter.
Daar komt nog bij de fout, tengevolge van de
als tussenresultaat in mm afgeronde coördi
naten van C, groot 0,7 mm. Die geldt echter
voor alle hoeken, zodat het verschil blijft 0,18
mm per 1000 meter.
Voor de afwijking in D geldt precies hetzelfde:
1 1/7
ai> smrn Per 1000 m, met de afron-
sin 6
dingsfout van 0,7 mm.
Het zijn die afwijkingen ac en a,„ die de be
paling van punt P beïnvloeden. Hoe groot daar
door de afwijking in P is, valt nauwkeurig af
te leiden uit de afstanden CP en DP, die resp.
tg y2 a en tg l/2 (3 bedragen.
Hebben ac en aD hetzelfde teken, dan is het
voor ons doel voldoende te constateren, dat de
grootte van de afwijking in P, die we aP noe
men, ligt tussen de waarden van ac en aD.
Hebben ac en aD een tegengesteld teken, dan
zal de belangrijkste afwijking in P loodrecht op
MP staan; we noemen die bP. Bij gelijke hoe
ken a en (3 zal bP zich verhouden tot ac als
tg y2 a, ofwel:
bP ac cotg ]/2 a.
Dit houdt in, dat als cotg y2 a kleiner is dan 1,
ook bP kleiner zal zijn dan ac\ dit is het geval
indien a groter is dan 100 gr. De afwijking
wordt dus niet groter indien a of 6 groter zijn
dan 100 gr.
Conclusie
De afwijking in P, die een gevolg is van de af
wijkingen in C en D, verschilt bij hoeken van
100 gr of van 133 gr slechts 0,18 mm per 1000
meter, d.i. 1 mm per ruim 5 km.
Wat nu verder nog gebeurt, is niet zo belang
rijk meer, aangenomen tenminste, dat het snij
punt van de rechten CD en MP op de juiste
manier berekend wordt.
Van de rechte CD worden de (co)tangenten uit
coördinatenverschillen bepaald. Deze zouden
zonder moeite in 7 decimalen kunnen worden
berekend, waarmede de nu nog volgende af
wijking gedecimeerd zou worden. Dat is echter
niet nodig, een afronding op 6 decimalen is
voldoende; <5 cotg DC is dan 5.10-7. De groot
ste afwijking in P, loodrecht op CD, bedraagt
dan CP 6 cotg DC tg y2 a (<5 cotg DC)
0,5 tg y2 a mm per 1000 m.
Bij een hoek van 100 gr is dat 0,5 mm per
1000 m en bij een hoek van 133 gr slechts
0,87 mm per 1000 m.
Wie belang stelt in een verdergaande uitwer
king van de afwijkingen in P, mag ik verwijzen
naar het VTAK-orgaan van mei 1959, blz.
94 e.v.
Hiermede is afdoende aangetoond, dat de be
perkende bepaling in de h.t.w. voor de bereke
ning volgens Cassini volkomen overbodig is.
En niemand zal nog kunnen volhouden, dat de
methode met barycentrische coördinaten een
nauwkeuriger resultaat geeft. Men weet niet
eens wat nu eigenlijk de nauwkeurigheid van
die methode is. Misschien ook vindt deze me
thode nog slechts toepassing door het vermeen
de pluspunt tegenover de methode Cassini.
Cassini heeft alleen maar pluspunten; de me
thode met barycentrische coördinaten niet.
Geeft het de heren examinatoren van de HTS
een schok (opnieuw) aangetoond te zien, dat de
h.t.w. niet onfeilbaar is? Hadden zij mijn arti
kelen gelezen, misschien zouden zij het met mij
eens zijn, dat 5 van hoofdstuk V beter in zijn
geheel uit de h.t.w. had kunnen zijn weggelaten.
En stellig zouden zij ontdekt hebben, dat er
toch wel sprake is van enige achterstand in het
vak landmeetkundig rekenen aan de HTS.
Ingenieur
189
Wir suchen einen weiteren
Landmeetkundig op HTS-niveau
zur Mitarbeit bei Katastervermessungen.
Innen- und AuBendienst.
Deutsche Sprachkenntnisse Voraussetzung.
Dauerstelle bei guten Arbeitsbedingungen.
Unser Büro befindet sich in ansprechendem
Industrie- und Badekurort
in der Nahe von Zürich.
Wir erwarten gerne Ihre Bewerbung
mit den üblichen Unterlagen.
W. Weber, Dipl.-lng.
Ingenieursbüro
WiesenstraBe 25
Telefon 056 2 43 16
5400 Baden/Schweiz
