passen bij het thans wellicht ingetreden post
industriële tijdperk.
Basis voor dit alles moet zijn een goede ruim
telijke ordening en een goed ruimtelijk beheer.
De dienst zal moeten anticiperen op deze ont
wikkeling in de maatschappij. Een maatschap
pij die vraagt om een dienst die in staat is om
op snelle en adequate wijze cartografische, juri
dische en administratieve gegevens in relatie
tot de bodem te verstrekken. En die informa
tiestroom zal breder, actueler en sneller moeten
worden dan thans het geval is. Moderne tech
nieken en automatisering zullen daarbij moeten
helpen bij het meten, het rekenen, het kaarte
ren, de administratie en de informatieverstrek
king. Daarbij is het van wezenlijke betekenis en
is het een gelukkige coïncidentie dat parallel
met de snelle ontwikkeling van de maatschap
pelijke verhoudingen een mogelijk nog snellere
ontwikkeling van de techniek loopt. Ik beperk
mij tot de ontwikkeling van het technisch kun
nen binnen de kadastrale dienst.
De fotogrammetrie is in de dienst reeds lang
een aanvaarde methode. Straks bij de rondgang
door het gebouw zult U kunnen waarnemen
hoe door gebruikmaking van voor de leek
nogal geheimzinnig aandoende apparatuur het
mogelijk is vanuit luchtfoto's tot een voldoende
nauwkeurige kadastrale kaart te komen, waar
door metingen in het terrein tot een minimum
worden beperkt. Ongeveer 75.000 ha van het
nederlandse grondgebied wordt door middel
van deze laatste methodiek jaarlijks opnieuw in
kaart gebracht. Voor een belangrijk deel ten
behoeve van ruilverkavelingen, maar ook ten
behoeve van hermeting en de laatste tijd ten
behoeve van de leidingstraten.
Intensieve internationale samenwerking heeft
deze ontwikkeling mogelijk gemaakt. Verdere
ontwikkelingen van deze technieken worden
nauwkeurig gevolgd en voortdurend getoetst
aan de mogelijkheden binnen de nederlandse
dienst.
Ik memoreer het internationale project met be
trekking tot de luchtkaartering van bebouwde
gebieden, waarbij op het ogenblik in Dordiecht
en in Wenen in internationaal verband proeven
worden genomen.
Ook bij de metingen te velde grote verande
ringen. De meetband en de jalon worden bij
bepaalde objecten vervangen door elektronische
of elektro-optische apparaten, die veel extra
mogelijkheden bieden en zeer arbeidsbesparend
werken. Maar bovendien bieden ze de moge
lijkheid tot automatische verwerking van de
meetgegevens.
De gasten zullen vanmiddag kunnen zien dat
het binnen de muren van dit gebouw mogelijk
is om de te velde verzamelde meetgegevens
door middel van een door de computer be
stuurde elektronische tekentafel in korte tijd
om te zetten in een keurige kaart, zonder dat
daar nog een tekenaar aan te pas komt. Dezelf
de computer levert tevens de coördinaten van
de grenspunten en de oppervlakte van de per
celen.
Ook voor de administratieve en juridische re
gistratie en informatieverstrekking zullen mo
derne methodieken en systemen moeten worden
ingevoerd. De plafondhoge wandrekken, tot de
nok gevuld met oude lijvige registers zullen eer
lang verdwijnen en worden vervangen door
elektronische geheugens. In andere Europese
landen is reeds aangetoond dat automatisering
op dit gebied technisch en organisatorisch mo
gelijk is. En dat de speciale problematiek van
de massaliteit der grote bestanden en de infor
matieverstrekking daaruit, oplosbaar is.
Om al deze zaken te kunnen realiseren is een
andere - meer flexibele - organisatie van de
dienst noodzakelijk, met vooral grotere een
heden en kortere communicatielijnen. Aan deze
nieuwe organisatie wordt hard gewerkt, nadat
in 1970 de dienst als zelfstandige eenheid is
ondergebracht in het nieuwe directoraat-gene
raal van het Kadaster en de Domeinen. Met de
geboorte van de zelfstandige dienst manifesteert
zich duidelijk de voortschrijdende karakterver
andering van het instituut. Een karakterveran
dering die in nauwe relatie staat tot de behoef
teverandering van onze maatschappij. Er wordt
thans een dienst geschapen, die naast het oude
takenpakket in het belang van onze samen
leving nieuwe taken zal kunnen aanvatten. Als
voorbeeld noem ik U de registratie van de
onder- en bovengrondse leidingen, waarover ik
nog dit jaar een wetsontwerp denk in te dienen,
en waarbij de beheerdersregistratie aan het ka
daster zal worden opgedragen, opdat aan de
verwarde situatie op dat punt in dit land en de
daaruit voortvloeiende schade, die jaarlijks vele
miljoenen beloopt, een einde wordt gemaakt.
Merkwaardig mag het worden genoemd dat de
wettelijke basis van het kadaster nog steeds
wordt gevormd door de Wet op de Grondbelas
ting. Wel een zeer smalle en verouderde basis.
De Staatscommissie inzake het Kadaster heeft
dan ook sterk gepleit voor een nieuwe codifi
catie, in de vorm van een speciale kadasterwet.
Mijn ambtsvoorganger, Staatssecretaris Grap-
perhaus, heeft reeds opdracht gegeven een
nieuwe wet te ontwerpen, uiteraard in samen
werking met het Ministerie van Justitie.
Bij het nieuwe ontwerp dat op stapel staat
197
