cons" daarvoor het eerst in aanmerking komen.
In de latere uitgaven vindt men de wapens van
ettelijke Engelse edelen, zeker om het geheel
een voornamer of meer nationaal karakter te
geven. Deze gewoonte werd o.m. door Speed
overgenomen.
De stijl van de kaarten is overwegend Vlaams;
het is excellent werk en decoratief, dank zij de
bekwame graveurs. Bij de cirkeltjes naast de
kerken staat verscheidene malen „measure
from the prick in every town".
William Webb, die de platen had verworven,
verzorgde in 1645 de eerste editie onder de
titel „The Map of all the shires in England and
Wales, exactly taken and truly described by
Christopher Saxton, newly rev., amended and
repr".
(De revisie betekende niet veel: het schijnt dat
met de druk van sommige van de toenmalige
uitgaven grote haast is gemaakt).
Later verschenen ook nog de uitgaven van Pe
ter Stent in 1652(?) en 1665(?) schaal 2 miles/
1 inch, titel: Hartfordiae comitatus nova des-
criptio en van Philip Lea ca. 1689 (enkele
kaarten zijn opnieuw gedateerd, b.v. Hereford
1665, Somerset 1685, Wilts 1689). Naast deze
edities is er nog een set van kleine kaarten,
gekopieerd van Saxton en gegraveerd door Pe
ter Keer (Pieter van der Keere). Hoogstwaar
schijnlijk zijn die voor het eerst gedrukt in
1617. Dan komen er in de uitgave van Cam
den's Britannia van 1607 kaarten voor, die in
tekening en in details sterk herinneren aan Sax
ton en Norden en klaarblijkelijk aan hun origi
nelen zijn ontleend.
Van de oorspronkelijke graafschapskaarten wa
ren Oxfordshire, Buckinghamshire en Berkshire
(op één kaart) en Norfolk al in 1574 gereed,
de overige volgden in 1575 tot 1578 (onder
deze Hertfordshire, de enige, die door Nocho-
las Reynolds van Londen gegraveerd is).
Augustine Ryther (Anglus van Leeds) graveer
de de titelplaat van Engeland en de kaarten
van Gloucestershire, Yorkshire, Durham en
Westmoreland (Ryther had een winkel dicht bij
Leadenhall. Hij heeft mogelijk de verkoop van
Saxton's werk overgenomen. Zijn zaken gingen
blijkbaar niet: in 1595 zat hij wegens schulden
in de Fleet-gevangenis). De platen werden door
verschillende kaartverkopers zeker tot na 1770
gebruikt (Webb 1645, Lea 1683-1693, Wild-
ley 1720, Jefferys 1749 en Dicey Co 1770).
Het blijkt dat kaarten in Saxton's tijd en nog
vroeger reeds populair waren. Zo maakt b.v.
Dr. John Dee er in zijn voorrede van Euclid
(1570) melding van. Hij vertelt dat men ze
gebruikt als versiering in hallen en bibliotheken,
ook als een herinnering aan bekende gebeurte
nissen als veldslagen, aardbevingen en grote
branden. In zijn stijl: many liketh, loveth,
getteth and useth maps, charts and geographi
cal globes.
Een meesterlijk stuk graveerwerk van Ryther is
Saxton's algemene (wand)kaart van 1583 met
de titel Britannia Insularum in Oceano Maxi
ma" op 20 koperplaten van S]/2 v. bij Ax/2 v.,
schaal ca. 8 mijl op een inch. Het is nog bekend
door een reproduktie in 1930 ontdekt door H.
H. Francis Edwards en nu in het B.M. (is ca.
1687 vervaardigd door Philip Ley). Het origi
neel is getekend in een conische projectie met
convergerende meridianen en met de le meridi
aan lopend door St. Michael van de Azoren,
zoals ook reeds door Mercator was gebruikt.
M.b.t. zulk groot werk merkt R. A. Skelton op
(Decorative printed maps, London-New-York
1952): Big wall maps printed from a number of
plates or blocks was a form which was specially
popular in Central- and Western Europe. They
were too large to be framed and glazed; if rol
led they were subject to risk of tearing, crac
king, abrasion and dirt
In dezelfde zin kritiseert H. G. Fordham Sax
ton's „General Map of England and Wales in
een art. in The Geogr. Journ., vol 67 (1926):
that maps, specially large maps in many
sheets prepared for hanging on walls, have dis
appeared in an extraordinary manner is one of
the perplexities of the carto-bibliographer and
may explain the present case, which is certainly
a curious one (nl. dat er van Saxton's kaart nog
2 exemplaren overgebleven zijn in tegenstelling
tot vele andere, die totaal verdwenen zijn).
Saxton is de enige Engelse kaartenmaker ge
weest, die een (familie)wapen en een landgift
van de koning ontving (Elisabeths wapen en
dat van Seckford komen op alle kaarten voor).
De helm van zijn wapen was een arm met een
hand, een passer half open houdend, zijn wapen
drie bloemkransen op een rode balk. Het erbij
behorende land werd hem een jaar later toege
wezen in de parochie van St. Sepulchre dicht bij
Seckford's bezit in Clerkenwell (Andere bron
nen noemen het pachtgoederen in Grigstor Ma-
nor).
Na de algemene prachtkaart van Engeland
kwamen er vrijwel uitsluitend nog landgoede-
renkaarten uit zijn handen. Van zijn voor parti
culieren uitgevoerde opdrachten, die kartogra-
fisch niet zo belangrijk zijn, beschouwen wij de
kaart van Manchester-1596, bestemd voor de
bekende Dr. John Dee (de kaart is nu verdwe
nen) en die van Dewsbury van 1600 (nu in de
Free Library van Dewsbury) wel als de voor-
217
