HAAG-STREIT COÖRDINATOGRAFEN
Conclusies
De inschakeling van de fotogrammeter bij het
kaarteren van scheepswrakken mag om de vol
gende redenen geslaagd genoemd worden:
1. De lagentekeningen zijn projecties op een
vlak dat een duidelijk verband met het
scheepsstelsel heeft.
2. Er kunnen lijnentekeningen worden gele
verd. Is anders vrijwel onmogelijk.
3. De kosten van de fotogrammetrische metho
de liggen lager dan die van de tot nu toe
gebruikelijke methode. Het is erg moeilijk
om bedragen te noemen omdat dit sterk
afhankelijk is van het op te graven wrak.
4. De opgravingsprocedure kan worden ver
sneld.
5. De archeoloog kan zich meer op het opgra
ven, bestuderen en beschrijven van een wrak
concentreren.
Een gestrookt lijnenplan, tezamen met (stereo)-
foto's van alle fasen van de opgraving, kan wel
licht als een volledige documentatie van een
wrak worden beschouwd. Een dergelijke docu
mentatie kan voor relatief weinig geld worden
opgebouwd.
De voor- en nadelen van de gebruikte Hassel-
blad camera's zijn al eerder vermeld. Ze worden
hier herhaald, tezamen met de voor- en nadelen
verbonden aan het eventuele gebruik van andere
typen camera's.
Voordelen:
Hasselblad camera's:
gemakkelijk in het gebruik door afstandinstel
ling, regelbare sluitertijden en electrisch film
transport.
Luchtcamera:
meetcamera, weinig modellen uit te werken.
Aangepaste luchtcamera:
meetcamera, weinig modellen uit te werken,
vanaf redelijk korte afstand te fotograferen,
grotere openingshoek.
Terrestrische camera:
meetcamera, vanaf korte afstand te fotografe
ren.
Nadelen:
Hasselblad camera's:
geen meetcamera, veel paspunten nodig, uitwer
king bewerkelijker.
Luchtcamera:
Er moet vanaf grotere afstand gefotografeerd
worden door fixed-focus, afhankelijk van heli
copter en weersomstandigheden.
Aangepaste luchtcamera:
moeilijk op vereiste hoogte te krijgen, onhandel
baar.
Terrestrische camera:
platencamera, fixed-focus, weinig variatie in
sluitertijden, meer paspunten nodig, uitwerking
iets bewerkelijker.
Met een aangepaste luchtcamera wordt hier een
Wild RC 5 camera met 11,5 cm lens bedoeld.
Door het plaatsen van tussenringen is de beeld
afstand vergroot, waardoor bij een voorwerpsaf-
stand van ongeveer 10 meter een scherpe af
beelding wordt verkregen. Er moet vanuit een
hoogwerker of iets dergelijks gefotografeerd
worden.
In de praktijk van de dit jaar gefotografeerde
wrakken gaat de voorkeur uit naar de helicop-
ter-opnamen. Het mogelijke verlies van détails
weegt niet op tegen de sterk vereenvoudigde op-
name- en uitwerkingsprocedure. Door voor
verkenning met markering wordt het verlies aan
détails bovendien geminimaliseerd.
LITERATUUR
Rechthoekige coördinatografen 1200 X 1200 mm, 550 X 500 mm, 400 X 240 mm.
Poolcoördinatografen, diameter 400 mm. Ruitpuntmallen.
Coördinatografen met digitale aflezing.
INGENIEURS-BUREAU KAUFMANN
ZWITSERLAND
13
(1) Topocart. Jenauer Rundschau
Messe Sonderheft 1966.
(2) A. H. Polderman, Over scheepswrakken en foto-
grammetrie, scriptie Delft juni 1972, met literatuur
verwijzingen.
(3) M. Tienstra, A method for the calculating of or
thogonal transformation matrices and its applica
tions to photogrammetry and other disciplines
(diss.).
Alleenvertegenwoordiging voor Nederland:
JOH. VERHULSTWEG 50 SANTPOORT-ZUID
TELEFOON (023) 37 87 53
