ervaringen
Ir. H. J. Buiten, Lab. voor Landmeetkunde,
Landbouwhogeschool, Wageningen
Tijdens een iandmeetkunde-practicum in de zo
mer van 1972 werden door studenten cultuur
techniek van de Landbouwhogeschool (LH) te
Wageningen hoogtemetingen met een plano-
scoop uitgevoerd op één van de voetbalvelden
van het gemeentelijk sportcomplex te Rhenen,
met de bedoeling van dit veld een hoogtelijnen-
kaart met een interval van 5 cm te vervaar
digen.
Zowel voor de studenten als voor de leiding
was deze meting een eerste kennismaking; te
vens kon door een gelijktijdige meting van één
van de groepen met een waterpasinstrument
een indruk worden verkregen van de nauwkeu
righeid van de planoscoop-waarnemingen. In
de herfst van 1972 werd deze vergelijkende
hoogtemeting in verbeterde vorm op een proef
veld herhaald.
De planoscoop van de Afdeling Landmeetkun
de van de LH is een eerste uitvoering; dit
instrument kan alleen in de horizontale stand
van het planoscoopvlak worden gebruikt. De
uitvoering die thans verkrijgbaar is, maakt ook
verscheidene hellende standen mogelijk.
Principe
Het principe van het instrument (fabrikant
N.V. Optische Industrie „De Oude Delft" te
Delft) berust op een moiré-effect dat twee
draadrasters met horizontale bedrading, die
achter elkaar en onder een bepaalde hoek zijn
aangebracht, zullen vertonen (fig. la,b).
Als men op enige afstand kijkt in de richting
van de planoscoop, wordt het voorste raster
op het achterste raster geprojecteerd, waarbij
zwarte en witte strepen ontstaan die indien
het oog van de waarnemer zich in het plano
scoopvlak bevindt symmetrisch naar het
midden van het instrument lopen. Dit plano
scoopvlak is het platte vlak door het midden
van het instrument (daar, waar de rasters on-
derbroken zijn) en staat waterpas als de beide,
haaks op elkaar bevestigde niveau's boven op
het instrument, inspelen (mits de niveau's gere
geld zijn!). Op korte afstand tot de planoscoop
wordt het beeld van fig. la waargenomen. Is
Fig. la. De planoscoop in vooraanzicht.
Fig. lb. De planoscoop in bovenaanzicht.
91
