Nieuwe en bijzondere
technieken
in de reprografie
vormbaarheid van de aarde vaak als een sto
rend verschijnsel. Nu wint de opvatting, dat de
geodesie in het meten van de vervormingen juist
een wetenschappelijke doelstelling vindt, steeds
meer veld. Gaven de satellieten een werkelijk
ruimtelijke uitbreiding aan de geodesie, in de
toekomst kunnen we de dimensie tijd aan de
resultaten toegevoegd achten.
De beschrijving van deze resultaten wordt mis
schien wat moeilijk, want een vervormbare
aarde kan niet eenvoudig dienen als basis voor
een maatgevend meetkundig referentiestelsel.
Hoewel de resultaten vaak een meetkundige
strekking hebben, zult U hebben bemerkt dat
onze geometrie zich niet steeds bedient van
meetkundige methoden.
Ik vind het geruststellend, dat de nagestreefde
extreme meetprecisies worden afgestemd op
minstens wetenschappelijke toepassingen en het
is de bedoeling de resultaten van het weten
schappelijk onderzoek ook te gebruiken voor de
opbouw van operationele procedures om de
nadelige gevolgen van de vervormbaarheid van
de aarde te beperken. Ik denk hierbij in het
bijzonder aan de ernstige plannen om te komen
tot een waarschuwingssysteem voor aardbevin
gen en seismische zeegolven. Dit zal een wereld-
verbreide inspanning vragen en een nauwe
samenwerking tussen een groot aantal specia
lismen en vakgebieden en het stemt mij tot
voldoening te bedenken dat tenslotte de geo
desie, door de ontwikkeling van de techniek tot
uiterste precisie gedreven, hieraan kan bijdra
gen.
door ing. S. C. Hoos, landmeetkundig hoofdambtenaar bij de
Meetkundige Dienst van de Rijkswaterstaat.
De bedoeling van deze lezing is onze kennis
van tekening- en filmdragers en van de repro
ductie-technieken weer eens bij te schaven. De
reproductie-methoden in het algemeen, zijn op
één van de vorige NGL-congressen reeds uit
voerig besproken door de heer Cloosterman,
toen chef van de reproductie-afdeling van de
Rijkswaterstaat. Op de studiedagen voor de
kartograaf in 1971 kreek ikzelf de gelegen
heid wat dieper in te gaan op de voor- eri
nadelen van de verschillende dragers, zowel
voor tekeningen als voor fotografische repro
ducties. Tot slot zijn er nogal wat publicaties
over genoemde onderwerpen in Geodesia ver
schenen. Het komt mij derhalve het beste
voor nu slechts hier en daar op de genoemde
publicaties terug te vallen teneinde de draad
weer te kunnen opnemen, om u dan vervolgens
de verbeteringen in de toen behandelde syste-
men en materialen te vermelden en u tenslotte
dan nog met enkele bijzondere reproductie
technieken te confronteren, technieken waar
voor u geen dagelijkse toepassingsmogelijkheden
zult hebben, maar die u bij tijd en wijle wel
licht van pas kunnen komen.
Eerst dan de dragers, zoals de basismaterialen
waarop wij tekenen of reproduceren veelal wor
den genoemd. We werden al vrij snel na de
tweede wereldoorlog geconfronteerd met plastic
teken- en repromaterialen. Later hoorden we
dat dit polyvinyls waren. We kwamen er al
spoedig achter dat ze nogal temperatuurgevoelig
zijn; als ze door een lichtdrukmachine worden
gevoerd, komen ze er gedeformeerd weer uit.
Ze waren wel goed handelbaar, dus gemakke
lijk op te rollen en te vervoeren. Dit vond zijn
oorzaak in de aanwezigheid van een week
maker. We hebben vele jaren met deze poly
vinyls moeten doen, en ontdekten dan ook dat
na geruime tijd, soms na één jaar, soms na
Inleiding, gehouden op het 7e NGL congres te
Utrecht (19 oktober 1973).
63
