ratie bleef in zwart over op een blanke onder
grond. Een positief procédé dus. Door dat
patent waren andere fabrikanten slechts in de
gelegenheid graveerprocédé's op de markt te
brengen die niet een positieve prent als eind
resultaat opleverden, maar waarvan door kopië
ren langs fotomechanische weg dat eindresultaat
moest worden bereikt.
Toen het Wieneke-patent afliep was in de kwa
liteit van en de mogelijkheden met fotogra
fische films een dermate grote vooruitgang ge
boekt, dat niemand meer behoefte had aan een
positief graveerprocédé.
Waar toch wel toepassingsmogelijkheden voor
zullen zijn is het Duroscal-negatief-positief-
graveermateriaal van Renker. Van dit positieve
procédé kan men vóór het inzwarten van de
gegraveerde figuratie, op film een positieve af
druk maken, omdat de drager inplaats van de
blauwe graveerlaag een UV-absorberende sepia-
laag bevat. Men zou dus een deel van de figu
ratie kunnen graveren, die positief afdrukken,
vervolgens verder graveren en inzwarten.
Jammer dat de drager een polykarbonaat is,
dus meer gevoelig voor temperatuurswisselin
gen dan de polyesters, en bovenal met week
makers, zie tek. 3.
Alvorens van het onderwerp „Dragers" af te
stappen attendeer ik u graag nog op een foto
grafische film op een witte drager.
Er is vast wel eens behoefte aan een kopie op
een witte maatvaste ondergrond. We kennen
reeds het witte dupro-washoff-materiaal waar
op we, uitgaande van een negatief, de figuratie
in zwarte lijnen kunnen overbrengen. Het voor
deel van een washoff-materiaal is dat het bij
daglicht kan worden verwerkt en dat de figu
ratie met een bevochtigd gum gemakkelijk kan
worden verwijderd. Een witte polyester waar
op men halftoonbeelden kan afdruken (b.v.
luchtfoto's), of waarop men in de kamera ver
grote beelden kan projecteren, was echter tot
voor kort niet op de markt. Nu echter voldoet
Keuffel en Esser aan deze verlangens met de
photographic print film (nr. 453607). Een dra
ger dus met witte pigmentlakmattering, waar
overheen een lichtgevoelige gelatinelaag. Deze
film moet in de donkere kamer worden ver
werkt. Eén van de weinige procédé's overigens
waarbij nog zo geheimzinnig in het donker
Figuur 3.
i
DUROSCAL NEGATIEF-POSITIEF GR AVEERMATERIAAL
- U.V.-lichtabsorberende sepia laag
drager
a. figuratie gedeeltelijk gegraveerd
b. afgedrukt op fotografische film
c. figuratie kompleet gegraveerd
d. ingezwart
e. restant graveerlaag opgelost
65
