bezwaar kan de hoge kostprijs van een raster
zijn.
Voor het vervaardigen van hulpbeelden kunnen
we het beter zoeken in de chemicaliën waarmee
we de belichte films bewerken. Er zijn drie
methoden om hulpbeelden te creëren:
a. Bleking.
b. Fotolyse.
c. Monochroombeelden.
a. Bij bleking ontstaat een gebleekt beeld als
we een film die normaal is belicht en ontwik
keld, fixeren in een bleekfixeer-bad. Er ontstaat
dan een geel-bruin hulpbeeld. Deze methode
is goed bruikbaar als we werken met direct-
positieffilm, en als we werken met projectie
films (dus met behulp van de reproductiecamera
de schaal van de kopie anders kiezen dan die
van het origineel), maar is ook toepasbaar met
negatief-positieffilm, zie tek. 5.
Er wordt dus nog niet voldaan aan de eerder
gestelde eis, dat een gedeelte van het totaal
beeld in ondertoon moest verschijnen, maar
een ander deel normaal in zwart moest worden
afgedrukt. Aan deze eis kan, bij gebruikmaking
van een bleekfixeer-bad, niet worden voldaan.
Daartoe is één der volgende methoden te ver
kiezen:
b. Fotolyse (zie tek. 6, 7 en 8). Als men de be
lichting van de gevoelige film, door het minuut
stuk heen, verricht met sterk UV-houdend
licht, dan zal in de belichte delen een fijn ver
deelde zilverneerslag ontstaan. Als we een op
deze wijze belichte film ineens, zonder eerst te
ontwikkelen, in een fixeerbad leggen, dan ont
staat het beeld in een bepaalde kleur. Die kleur
is afhankelijk van de lichtbreking tijdens de
belichting, en van de grootte van de zilver
korrels van de toegepaste film. Er kan een
bruin beeld ontstaan, maar ook een geel, een
violet, of blauwig beeld. Alles dus in onder
toon.
Maar nu dan de volgende stap: Ondertoon, ge
combineerd met zwarte beelden. We beginnen
met de zwart af te beelden figuratie: Het deel-
negatief daarvan wordt met de lichtgevoelige
FOTOLYSE M.B.V. KONTAKTFILM
Figuur 7.
69
DEELNEGATIEF 1
KOPIE GEDEELTELIJK IN ZWART, GEDEELTELIJK IN ONDERTOON
ij U.V-licht
spoelen
spoelen
drogen
DEELNEGATIEF
belichten
KONTAKT
FILM
belichten
ontw. fixeren
