Het digitaliseren en
verwerken van
gegevens van topo
grafische kaarten
ten behoeve van de
landinrichting)
door ir. A. C. Visser, Instituut voor Cultuurtechniek en Water
huishouding, Wageningen.
Inleiding
Ontwikkelingen in de elektronica hebben het
mogelijk gemaakt op snelle wijze de coördina
ten van punten die op een kaart zijn aangeduid
te registreren. Deze techniek wordt digitalise
ring genoemd. Met een computer kunnen deze
waarnemingen vervolgens worden bewerkt. Een
regeldrukker of een elektronisch bestuurde te
kentafel kan daarna de resultaten van de be
werking respectievelijk tabellarisch of visueel
presenteren.
De waarnemingen kunnen worden vastgelegd
in de vorm van een databank. Bij een landelijk
opgezet systeem en bijhouding van het vastge
legde bestand is het dan mogelijk op elk ge
wenst moment van ieder gebied de vastgelegde
gegevens te reproduceren of hiermee nieuwe
gegevens te berekenen. Muteerbaarheid van de
vastgelegde gegevens is daarom vereist.
Het onderzoek is gericht op een toepassing van
het digitaliseren in het systeem van de cultuur
technische inventarisatie, mede vanwege de
mogelijkheid de gegevens in een databank on
der te brengen. Het systeem van de cultuur
technische inventarisatie wordt beschreven
door Bijkerk e.a. (1970). Toepassingen bij een
nog op te zetten systematische landschapsinven
tarisatie alsmede bij het toedelingsonderzoek
zullen worden aangestipt. Nadere studie naar
de toepassingen op deze gebieden van onder
zoek zal nog moeten worden uitgevoerd.
De methoden van digitalisering en de daarmede
samenhangende werkzaamheden zullen nader
worden toegelicht. Opgemerkt dient te worden
dat een definitieve keuze met betrekking tot
de gevolgde methode nog niet is gemaakt en
dat een gerichte programmering van de reken
programma's nog niet is uitgevoerd. Waar proe
ven zijn uitgevoerd om een indruk te krijgen
van de mogelijkheden is gebruik gemaakt van
bestaande computerprogramma's waaronder
het programma tachymetrie van Raet N.V. te
Arnhem. Een onderzoek naar de nauwkeurig
heid van de berekening van de elementen is
met uit enkele proeven berekende gegevens
mogelijk gebleken. Hierbij is vooralsnog uit
sluitend de nauwkeurigheid van de oppervlakte
berekening nagegaan. Het nauwkeurigheidson-
derzoek zal in een afzonderlijk artikel in dit
tijdschrift worden gepubliceerd. Met reacties
van de zijde van de lezers zal gaarne rekening
worden gehouden bij de definitieve opzet van
het systeem.
V oorbereidingen
Wanneer men aan de verkregen resultaten hoge,
goed haalbare nauwkeurigheidseisen wil stellen,
zal het basismateriaal, de kaart eveneens aan
deze hoge nauwkeurigheidseisen moeten vol
doen. Vooral wanneer men overgaat tot de
oprichting van een databank en de gedigitali
seerde gegevens voor meerdere doeleinden wor
den gebruikt. Daar de kosten van dit kaart
materiaal in het algemeen slechts een gering
percentage van de totale verwerkingskosten
vormen mag het niet zo zijn, dat op de kosten
van goed kaartmateriaal wordt bezuinigd ten
koste van de kwaliteit van de verkregen gege
vens. Voor veel gebieden is een topografische
kaart op schaal 1 10 000 voldoende nauwkeu
rig. Wanneer een databank wordt opgericht is
95
Dit artikel is een samenvatting van Nota 730 van
het Instituut voor Cultuurtechniek en Waterhuishou
ding, Postbus 35, Wageningen. Deze nota, waarin de
keuze van de gevolgde methode uit enkele varianten
uitvoerig wordt gemotiveerd, is verkrijgbaar bij boven
genoemd Instituut.
