resultaat zonder topografische ondergrond af
gebeeld. Wanneer in een later stadium bij het
onderzoek blijkt dat de vastgelegde gegevens
ook kunnen worden gebruikt bij het maken van
een (voorlopig) toedelingsplan zal de punten-
kaart tevens een rol gaan spelen.
Mogelijkheden voor toepassing bij de
cultuurtechnische inventarisatie
Wanneer ten behoeve van de cultuurtechnische
inventarisatie de kavel- of perceelsgrenzen wor
den gedigitaliseerd is het mogelijk met deze
gegevens een aantal werkzaamheden sterk te
automatiseren. Deze zijn:
berekening van oppervlakten;
berekening van randlengten;
notatie van X-Y coördinaten die de ligging
van kavel of perceel aanduiden;
berekening van afstanden van de grond tot
de bedrijfsgebouwen;
berekening van ontsluitingsafstand (afstand
van de grond naar de dichtstbijzijnde verharde
weg);
het maken van de gebruikerskaart waarop
grenzen en nummers van kavels of percelen zijn
aangegeven;
het maken van de boerderijenkaart waarop
de ligging van de bedrijfsgebouwen met ver
melding van enkele bedrijfsgegevens is aange
duid;
het maken van de afstanden- en ontslui-
tingskaart;
berekening van slootlengten;
berekening van rand- en wendakkerverlie-
zen (idem).
Daarnaast kunnen een aantal werkzaamheden
worden toegevoegd zoals:
het maken van bedrijfskaartjes waarop pet-
bedrijf de ligging van de bij het bedrijf beho
rende gronden en de route die zal worden ge
volgd tussen bedrijf en kavels zijn aangeduid.
Voor een nadere bestudering van de genoemde
mogelijkheden is een aantal proeven uitgevoerd.
Enkele resultaten worden in de volgende para
grafen behandeld.
Gebruikerskaart
De eerder besproken getekende kaarten, die
nende voor controle van de digitalisering en
codering, zijn in feite reeds de gebruikerskaar-
ten. Aan deze kaarten ontbreken echter de
topografische ondergrond en de nummering
van de kavels of percelen. De topografische on
dergrond is op eenvoudige wijze fotografisch
of door middel van een lichtdrukprocedé aan
te brengen. De nummering kan vanzelfsprekend
met de hand worden aangebracht. Hierbij kun
nen fouten worden gemaakt die niet altijd tijdig
worden gesignaleerd. Omdat de nummers zijn
opgeborgen in het geheugenbestand van de
computer en de tekenmachine de mogelijkheid
heeft cijfers en lettertekens te tekenen, verdient
het aanbeveling de tekenmachine de nummers
te laten aanbrengen.
Een kavelnummer bestaat uit 10 cijfers, een
perceelnummer uit 12 cijfers. De eerste 4 cijfers
worden ontleend aan het nummer van de ge
meente waarin de gebruiker woont. De volgen
de 4 cijfers duiden het registratienummer van
de gebruiker aan. Bij het kavelnummer vormen
de laatste twee cijfers een volgnummer van de
kavel per gebruiker. Bij het perceelnummer is
het eerste gedeelte gelijk aan het kavelnummer
en vormen de laatste twee cijfers een volgnum
mer binnen de kavel.
Voor de weergave op de kaart zijn cijfers met
een hoogte van 1 mm gekozen. De nummers
nemen dan weinig ruimte in terwijl de cijfers
nog goed leesbaar blijven. Een mogelijkheid
de cijfers met inkt te laten tekenen is bij deze
grootte niet aanwezig. De cijfers zouden name
lijk dichtvloeien. Met een beschrijving in inkt
op een grotere schaal, waarna een fotografische
verkleining noodzakelijk is of met een grave
ring, zijn goede resultaten te bereiken. Bij een
proef is gebruik gemaakt van een gravering op
de kaarten schaal 1:10 000. De plaats waar het
nummer zal komen moet van te voren worden
vastgelegd. Voor het bepalen van deze plaats
heeft men de keus uit verschillende methoden.
Een methode waarbij men reeds tijdens het digi
taliseren de plaats kiest en in coördinaten vast
legt lijkt het meest geschikt te zijn.
In fig. 1 is een voorbeeld van een op deze wijze
vervaardigde gebruikerskaart opgenomen (hier
in zijn kavelnummers uitgebreid tot 12 cijfers
door aanvulling met twee nullen). Het graveren
van elk groepje van 12 cijfers heeft tijdens de
proef 1 minuut in beslag genomen. Wanneer een
bladformaat van 62,5 x 50 cm wordt gebruikt
(van Zuylen 1972), waarop 3125 ha is afge
beeld, betekent dit, dat de tekenmachine bij een
gemiddelde perceelgrootte van 2 ha (of kavel
grootte van 3 ha) 3125 2 x 1 minuut 26 uur
(of bij kavels wanneer 10 cijfers worden ver
meld 15 uur) per blad bezig is met het graveren
van de nummers. Hoewel deze bewerkingen
's nachts kunnen worden uitgevoerd en nauwe
lijks enig persoonlijk toezicht behoeven lijken
ze in eerste aanleg wel kostbaar te kunnen wor
den. Er is apparatuur ontwikkeld die het mo
gelijk maakt met veel grotere snelheid, zij het
op groter formaat, cijfers af te beelden. Hier-
99
