Kadaster,
grondgebruik en
statistiek
door H. van der Kooy, landmeetkundig ambtenaar A van
de Ruilverkavelingsdienst te Middelburg.
Dit artikel wil, evenals het kadaster dit doet,
een kwantitatieve analyse van de Nederlandse
grondhuishouding geven. In zijn eenvoudigste
vorm geeft het kadaster een gemeentegewijze
statistiek van de zakelijke rechten van een per
soon. Niet zoals in het Romeinse Rijk is een
rijksstatistiek doel van ons kadaster. Toch la
ten zich sommige gegevens direct uit de aanwe
zige bescheiden afleiden (opbrengst grondbe
lasting, hypothecaire verbanden). Andere cij
fers kunnen slechts middellijk worden berekend
(landbouwstatistiek, omloopsnelheid van de
grond enz.). Hierbij worden in vele gevallen via
een enquête kadastrale gegevens op een andere
basis gerangschikt. Teneinde een inzicht te krij
gen in de werkingssfeer van het kadaster vol
gen hier een aantal van deze cijfers. De tellende
eenvoudigheid waarop ook het kadaster berust,
ligt dus ten grondslag aan de materie van dit
artikel. Bij het verzamelen ervan is een dank
baar gebruik gemaakt van cijfers van het CBS
met name van het Statistisch Zakboek 1972.
Landbouw
De gemiddelde bedrijfsgrootte in de landbouw
op de gehele wereld is 0,93 ha, dat wil zeggen
1400 miljoen mensen leven op 1300 miljoen
ha. Het gebruik van de bodem was in 1972 in
Nederland als volgt:
(x 100 ha kadastrale maat)
cultuurgrond 25.368
bos 2.995
woeste grond (incl. riet) 1.815
water breder dan 6 m 3.042
overige gronden (bebouwde opp., in
dustrieterrein, verharde wegen enz.) 3.538
totaal gemeentelijk ingedeeld 36.758
niet gemeentelijk ingedeeld 4.402
Nederland 41.160
In 1971 waren de gemiddelde koopprijzen per
ha voor boerderijen van 1 ha en meer
8990,los bouwland 8620,en los gras
land 7260,
In 1971 was het gebruik van de bodem als
volgt verdeeld:
(x 1000 ha, gemeten maat)
akkerbouwgewassen
tuinbouwgewassen
gras
braakland
678,8
115,3
1326,5
10,7
2131,3
In datzelfde jaar werden in gebruik genomen
voor
bebouwing
industrie en handel
recreatiedoeleinden
verkeersdoeleinden
3643 ha
878 ha
2357 ha
2527 ha
Landbouw en visserij brachten in procenten
van het nationaal inkomen op 5,7% (7% van
de werknemers).
Opvallend is de afname van de hoeveelheid
woestegrond in ons land:
1875
1900
1910
1920
1930
1940
1970
906.506
590.848
542.877
481.691
378.225
269.820
181.500
ha
ha
ha
ha
ha
ha
ha
Ons land telt ongeveer 900.000 landbouwka-
vels. Gemiddeld per bedrijf 3,9 kavels met een
gemiddelde kavelgrootte van 2,46 ha. De klein
ste bedrijven hebben de kleinste kavelgrootte.
Opgedragen aan mijn vader, die de
verstandige gedachte had mij ambtenaar
van het kadaster te maken".
32%
306
