Hieruit laat zich een omloopsnelheid berekenen
van eens in de 60 jaar. Uit 1842 is een bereke
ning bewaard die uitgaat van een waarde aan
onroerende goederen van 1800 miljoen. Jaar
lijks tussen de levenden overgedragen 40 mil
joen. Dit levert een omloopsnelheid van 45 jaar.
Uit 1880 is een berekening bekend van minis
ter van Financiën Vissering waaruit blijkt dat
de totale waarde (berekend uit het registratie
recht) in gemiddeld 41 jaar overgaat onder de
levenden. Ook 41 jaar gemiddeld bij overlijden.
Goederen in de dode hand (waarvan nooit suc
cessierecht wordt betaald) eens in de 114 jaar.
In 1850 is in Frankrijk een statistiek opgesteld
waaruit het volgende blijkt:
34% verandert niet van eigenaar in een periode
van 20 jaar;
46% verandert 1 x, 12% verandert 2 x, 2%
verandert 3 x en 6% wordt verdeeld. Hieruit
resulteert een omloopsnelheid van 24 jaar. In
1920 bedroeg het aantal percelen dat van eige
naar verwisselde 5% van het totaal. Onmiddel
lijk na een oorlog is de frequentie wat hoger
dan normaal. Op de zandgronden is het zo dat
de boer tot op hoge leeftijd bedrijfshoofd blijft.
In andere streken gaat hij 10 tot 20 jaar eerder
rentenieren. De boerenzoon is gemiddeld 30
jaar bij opvolging en boert gemiddeld 30 jaar.
De omloop van de grond volgt dus de wisseling
van de generaties.
Verkeer
Lengte van de wegen bedroeg in 1970:
verharde wegen 76990 km
binnen de bebouwde kom 29213 km
buiten de bebouwde kom 47777 km
onverharde wegen buiten de
bebouwde kom 20529 km
Lengte der bevaarbare rivieren bedroeg 1092
km; kanalen 4028 km. Verkeer en Waterstaat
besteedde in 1969 2231 miljoen. Een bijzon
dere wijze van financiering van wegenaanleg
komt uit Argentinië. De onteigening omvatte
grote oppervlakken land, grenzend aan de voor
wegaanleg benodigde terreinstrook, welk land
door de wegaanleg aanmerkelijk in waarde zou
stijgen. De weg werd daardoor voor niets aan
gelegd, zelfs was er een batig saldo. De 60 km
van Buenos Aires naar La Plata tweestrooks,
kostte inclusief de grondaankoop 28.88 mil
joen. De 1100 ha die meer dan voor wegaanleg
alleen nodig was brachten op 28.94 miljoen,
waaruit een batig saldo resulteert van 60.000,
aldus een bericht in Engineering News Record
van 1956. Nederland telt 25 m weg per ha.
Friesland 14 en Limburg 54. De breedste we
gen zijn op de goedkope zandgronden.
Gemeenten en waterschappen
De randstad Holland telt 2500 inwoners per
km2. Landelijke gemeenten 100, de Wieringer-
meer 30. In de laatste tijd vinden tal van fusies
van Waterschappen plaats en vergroting van
het gebied van de gemeenten. Zo werden 210
polders tot slechts 5 waterschappen samen ge
voegd. Zeeland telde vroeger 101 gemeenten,
in 1974 nog maar 30. De eilanden Schouwen-
Duiveland en Tholen werden elk één water
schap (na de ramp van 1953 vond de schaal
vergroting plaats, evenals de oprichting van het
Hoogheemraadschap „Noord-Hollands Noor
derkwartier" als gevolg van de watersnood in
1916 (omvat geheel Noord-Holland boven het
Noordzeekanaal). Door sommige planologen
wordt tegen het jaar 2000 een totaal van 100
gemeenten voor ons land voldoende geacht (Na
poleontische indeling 1100 gemeenten). In Zwe
den werd na de tweede wereldoorlog het aantal
gemeenten van 3000 tot 800 teruggebracht; dit
aantal is bij nader inzien nog te groot. België
met een geringere oppervlakte dan Nederland
telt 2659 gemeenten. Frankrijk telt op een be
volking van 50 miljoen liefst 38.000 gemeen
ten. In 24.000 gemeenten leven minder dan
500 mensen. De tien dorpen die in de Noord
oostpolder gepland waren blijken te veel te
zijn. In Flevoland is het aantal van 10 op 5
teruggebracht. Nieuw gestichte dorpen hebben
een kwijnend bestaan. De kleinste dorpen voor
zien niet meer in arbeidsdifferentiatie (aanwe
zigheid smid, kapper, electriciteitswinkel enz.).
De opbrengst der door de lagere publiekrechte
lijke lichamen geïnde belastingen bedroegen in
1970:
Wegen-, straat-, vaartbelasting 260,7 miljoen
Waterschappen 184,0 miljoen
De gemeenten investeerden in de woningbouw
806 miljoen.
Kadaster
In 1856 werden 27936 akten overgeschreven,
8161 onderhands van welke 588 met een kruis
je getekend waren. In 1842 telde ons land 4
miljoen perceelnummers en 34 hypotheekkan
toren. Op 1 januari 1961 telde ons land
4.714.000 percelen. In 1972 waren er nog 22
bewaringen waaraan 270.000 akten en besla
gen werden overgeschreven, 228.000 borderel
len werden ingeschreven en 166.000 hypothe
caire inschrijvingen werden doorgehaald.
309
